نقد اندیشه‌ هرمنوتیکی «مجتهد شبستری» با تطبیق بر هرمنوتیک فلسفی

مجتهد شبستری تفسیر متون وحیانی را مشمول قاعده‌ عام هرمنوتیکی، یعنی «توقف فهم بر منطق پرسش و پاسخ» می‌داند و معتقد است: این پرسش و پاسخ مبتنی بر پیش‌دانسته‌ها، علایق و انتظارات مفسر است و فرایند فهم را تابع دور هرمنوتیکی می‌داند که همه‌ این نکات بر محورهای اساسی نظریه‌ «هرمنوتیک فلسفی» منطبق است. این پژوهش بر اساس روش «توصیفی –تحلیلی»، ضمن بررسی تطبیقی اندیشه هرمنوتیکی شبستری و هرمنوتیک فلسفی، به این نتیجه رهنمون شده است که اندیشه‌ هرمنوتیکی مجتهد شبستری به سبب جمع خطوط اساسی تحلیل هرمنوتیک فلسفی و اصولی، مثل «قصدگرایی»، «جست‌وجوی معنای متن در زمینه‌ تاریخی تولید اثر»، «ضرورت تنقیح پیش‌دانسته‌ها»، و «تفکیک فهم معتبر از فهم نامعتبر»، با تهافت و ناسازواری درونی مواجه است. همچنین آن بخش از نظرات هرمنوتیکی شبستری، که همسو با هرمنوتیک فلسفی است، به بوته‌ نقد گذاشته شده است.