comparative analysis of trait associations in wheat: insights from irrigated and drought stress cropping systems

Breeders need to understand how traits relationship help create effective breeding programs. an investigation involving eight wheat cultivars was carried out to assess trait relationships in the climate of dashtestan county, bushehr province (iran). the experiment included both irrigated and drought stress conditions during the 2023-2024 cropping season. statistical techniques, including the pearson correlation and factor analysis, were employed to analyze the data collected from the two contrasting growing conditions. the correlation patterns among wheat traits varied significantly between irrigated and drought stress systems. however, traits related to the yield, such as tiller number per plant, spikelet number, and grain number per spike, showed a positive correlation with the grain yield in both conditions. under irrigated cultivation conditions, factor analysis identified four key factors influencing crop yields. these factors, presented in descending order of significance, were agronomic and yield potential, yield components, phenology, and the tiller number per plant. based on these findings, the chamran cultivar showed high potential for cultivation under irrigated conditions. under drought stress conditions, factor analysis identified four main patterns that accounted for 86.3% of the variation observed in the traits. the analysis revealed four essential factors that significantly influenced the crop yield. these factors, presented in descending order of importance, were plant yield, plant structure, reproductive traits, and flag leaf length and phenology.

تحلیل مقایسه‌ای روابط بین صفات در گندم: یافته‌های حاصل از سیستم‌های کشت آبی و تنش خشکی

به‌نژادگران گیاهی به منظور طراحی برنامه‌های موثر اصلاحی باید از چگونگی روابط صفات مختلف آگاهی داشته باشند. برای بررسی روابط صفات گندم در دشتستان استان بوشهر، پژوهشی با استفاده از هشت رقم زراعی گندم انجام شد. آزمایش در دو شرایط کشت آبی و تنش 50 درصد خشکی در سال زراعی 1402-1401 انجام شد. روش های آماری از جمله همبستگی و تحلیل عاملی برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده در دو شرایط کشت متفاوت انجام شد. الگوهای همبستگی بین صفات گندم در سیستم‌های آبی و تنش به‌طور قابل توجهی متفاوت بود. با این حال، صفات مرتبط با عملکرد، مانند تعداد پنجه در بوته، تعداد سنبلچه و تعداد دانه در سنبله، در هر دو شرایط کشت، با عملکرد دانه همبستگی مثبت نشان دادند. در شرایط کشت آبی، تحلیل عاملی چهار عامل کلیدی موثر بر عملکرد محصول را شناسایی کرد. این عوامل که به ترتیب اهمیت ذکر عبارت بودند از پتانسیل زراعی و عملکرد، اجزای عملکرد، فنولوژی و تعداد پنجه در بوته. بر اساس این یافته‌ها، رقم چمران پتانسیل بالایی برای کشت در شرایط آبی نشان داد. در شرایط دیم، تحلیل عاملی چهار الگوی اصلی را شناسایی کرد که 86/3 درصد از تغییرات مشاهده شده در صفات را تبیین می‌کرد. در این شرایط تحلیل عاملی، چهار عامل ضروری را آشکار کرد که به طور قابل توجهی بر عملکرد محصول تاثیر گذاشتند.