اخلاق پزشکی در میان طبیبان ایرانی و بازتاب آن در متون ادب پارسی

«اخلاق پزشکی» دانشی میان رشته ای است که موضوع آن مسایل و مباحث اخلاقی در حوزه علوم پزشکی است و در شاخه های مختلف علوم پزشکی به عنوان حرفه، پژوهش های پزشکی و سیاستگذاری نظام سلامت مطرح هستند. محتوای این مباحث از رشته های گوناگون دانش و معرفت بشری به اخلاق پزشکی وارد شده و در شکل گیری این حوزه از دانش دخیل بوده اند. در این میان، فلسفه اخلاق، حقوق، الهیات، فقه، ادبیات، جامعه شناسی، روان شناسی، اقتصاد و تاریخ، تاثیر و نقش بیشتری داشته اند. این شاخه از معارف بشری همچون دیگر مفاهیم در متون فارسی جایگاه ویژه ای دارد. از این جهت در این مقاله بازتاب اخلاق پزشکی در این متون کاویده می شود چرا که اخلاق یکی از زمینه‌های اصلی فرهنگ زبان فارسی است و بسیاری از این متون منعکس کننده علم و فلسفه آن می باشند. علم پزشکی در متون ادب فارسی از تقدس ویژه ای برخوردار بوده است. هدف از تحقیق حاضر، یافتن بازتاب اخلاق پزشکی میان طبیبان ایرانی، در متون دسته اول فارسی است و مولفان بر اساس روش استقرایی می-کوشند، نشان دهند که متون فارسی نه تنها سرشار از پندها و اندرزهای اخلاقی است که بخشی از آن، دربرگیرنده ویژگی های اخلاقی طبیبان است. در سفارش های بزرگان ادب فارسی می‌توان نوع نگاه و اندیشه آنان را در باب اخلاق پزشکی بررسی کرد و نتیجه اخلاقی مورد نظر را بر مبنای آداب و سنن و عقیده شاعران و نویسندگان به دست آورد. خوانش این متون نشان می دهد که اخلاق طبیب در خلقیات و روحیات او جمع می گردد و در این باب علاوه بر حسن برخورد با بیمار و اخلاق حسنه ای همچون رازداری و امانت و درستکاری، به رابطه متقابل پزشک و بیمار توجه زیادی شده است.