مطالعه اثر عصاره هیدروالکلی گیاه مریم گلی بر خاصیت ضد درد مورفین در موش صحرایی

زمینه و هدف: در طب سنتی ایران، در مورد اثر ضد التهابی گیاه مریم گلی (saliva officinalis) گزارش هایی وجود دارد. در مطالعه حاضر، اثر تجویز مقادیر مختلف عصاره هیدروالکلی مریم گلی بر خاصیت ضد درد مورفین در موش صحرایی، مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: تعداد 112 سر موش های صحرایی نر بالغ به طور تصادفی ساده، به 14 گروه 8 تایی تقسیم شدند. 1- گروه کنترل (سالم با تغذیه عادی)؛ 2- دریافت کننده دوز موثر مورفین؛ 3- گروه شاهد (دریافت کننده سالین نرمال) ؛ 4 تا 8- پنج گروه دریافت کننده دوزهای 200، 400، 600، 800 و1000 میلی-گرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی مریم گلی؛ 9 تا 13- پنج گروه دریافت کننده دوزهای مختلف عصاره همراه با دوز موثر مورفین؛14- دریافت کننده میلی گرم بر کیلوگرم1 نالوکسان همراه با بهترین دوز عصاره. برای ارزیابی درد موش های صحرایی از دستگاه تست درد (tail-flick) و گرمای نقطه ای 55 درجه سانتیگراد و زمان قطع خودکار انرژی گرمایشی = (cut off time) 10 ثانیه بر دم آنها تابانده شد. تفاوت بین گروه ها با مقدار 05/0 p < معنادار تلقی گردید.یافته ها: بهترین دوز ضد درد، عصارهmg/kg 800 بود که بیشترین اثر ضد درد در دقیقه 45 آزمایش مشاهده شد و توانست آستانه ظهور رفلکس دردناک دم را بالا ببرد. تجویز نالوکسان، 15 دقیقه قبل از تجویز بهترین دوز عصاره، توانست اثر ضد درد عصاره را به صورت معناداری (05/0p < ) کاهش دهد. تجویز بهترین دوز عصاره (mg/kg 800) همراه با مورفین، اثر ضد دردی مورفین را به طور معناداری (05/0p < ) افزایش داد. نتیجه گیری: یافته های این تحقیق، نشان می دهد که عصاره هیدروالکلی مریم-گلی، قادر به افزایش اثر ضد درد مورفین بوده و این اثر را از طریق گیرنده‌های اوپیوییدی اعمال می کند که احتمالاً یکی از مکانیسم های ضد درد آن است. م ع پ 1390؛‌10(5): 505- 513