عوارض دهانی در بیماران تحت پرتودرمانی با یا بدون شیمی درمانی ناحیه سر و گردن مراجعه‌کننده به بیمارستان میلاد در سال 99-1398

زمینه و هدف  مشکلات دهانی نه تنها کیفیت زندگی، بلکه روند درمان بیماران تحت شیمی‌درمانی و رادیوتراپی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مطالعه به منظور بررسی فراوانی ضایعات دهانی در مبتلایان به سرطان ناحیه سر و گردن پس از شروع پرتودرمانی با یا بدون شیمی‌درمانی، در سال 99-1398بر بیماران بیمارستان میلاد اصفهان انجام شد.روش بررسی  مطالعه توصیفی - تحلیلی حاضر، بر 43  نفر از بیماران مبتلا به سرطان ناحیه سر و گردن پذیرش‌شده در بخش شیمی‌درمانی و پرتودرمانی بیمارستان میلاد به روش نمونه‌گیری آسان انجام گرفت. به‌ منظور ثبت عوارض دهانی، بیماران را دو دانشجوی دندانپزشکی آموزش‌دیده معاینه کردند. داده‌ها در نرم‌افزار spss ذخیره و با استفاده از آزمون‌های آماری اسپیرمن و آزمون دقیق فیشر، من ویتنی و kruskal-wallis و t-test تجزیه و تحلیل شد (p-value<0/05).یافته‌ها بین 43 نفر افراد تحت مطالعه، بیشترین فراوانی عوارض دهانی مربوط به موکوزیت، خشکی دهان و اختلال در حس چشایی و بلع است. فراوانی خونریزی دهانی بر اساس محل درگیری با سرطان (p-value=0/02)، فراوانی وجود زخم در ناحیه اوروفارنکس با میانگین دز پرتوتابی (p-value=0/006)، فراوانی درجات موکوزیت با میانگین دز پرتوتابی (p-value=0/019,r=0/357)، فراوانی خشکی دهان با میانگین دز پرتوتابی (p-value=0/001,r=0/653) و فراوانی حالت تهوع با میانگین دز پرتوتابی (p-value=0/009) ارتباط معناداری داشت. نتیجه‌گیری موکوزیت، خشکی دهان و تغییر مزه از شایع‌ترین عوارض دهانی ناشی از درمان‌های رادیوتراپی با یا بدون شیمی‌درمانی سرطان سر و گردن هستند. شدت برخی از عوارض از جمله موکوزیت، خشکی دهان، زخم در ناحیه اوروفارنکس، حالت تهوع در جامعه مورد بررسی با افزایش دز پرتوتابی بیشتر شد. بنابراین، کلینیسین می‌تواند عوارض دهانی را در بیماران نه تنها با کنترل دز رادیوتراپی، بلکه با آموزش بهداشت مدیریت کند.

oral complications in patients receiving radiotherapy in the head and neck region with or without chemotherapy refering to milad hospital from 2020-2021

background and objectives oral complications can significantly impact not only the treatment process of patients undergoing chemotherapy and radiotherapy but also their overall quality of life. this study aimed to evaluate the frequency of oral complications in patients undergoing radiotherapy with or without chemotherapy in milad hospital of isfahan in 2020-2021.subjects and methods this descriptive and analytical study was conducted on 43 patients diagnosed with cancer who were admitted to the chemotherapy and radiotherapy department at milad hospital. two dental students examined the patients for oral lesions and complications. the data were recorded in spss and analyzed using spearman’s correlation, fisher’s exact test, mann-whitney u test, kruskal-wallis test, and the t-test (p-value < 0.05).results among the 43 patients, the most common oral lesions included mucositis, xerostomia, taste dysfunction and dysphasia. statistically significant correlations were found between mucosal hemorrhage and cancer site, oropharyngeal ulcer and average radiotherapy dose, mucositis grade and average radiotherapy dose, xerostomia and average radiotherapy dose, and nausea and average radiotherapy dose. however, no significant relationships were observed between other factors and the study variables.conclusion the intensity of some complications caused by radiotherapy on oral mucosa, including mucositis, xerostomia, oropharynx ulcer and neusa in patients, increased with higher radiations doses. therefore, clinicians can potentially manage oral complications more effectively by implementing various strategies, including carefully controlling radiotherapy doses and providing comprehensive oral hygiene education to patien