طراحی شبکه زنجیره تامین معکوس پسماندهای صنعتی با به‌کارگیری سیستم بین خودرویی هوشمند (vanet) (مورد مطالعه: خودروسازی ایران)

هدف: در سال‌های اخیر، نگرانی‌های جهانی در خصوص تولید بی‌وقفه زباله افزایش یافته است و هم‌زمان با صنعتی‌تر شدن، کشورها بیش از پیش با مسئله دفع و انهدام صحیح زباله‌ها مواجهند؛ از این رو سرنوشت محصولات و کالاهای صنعتی، بسیار در کانون توجه مشتریان قرار گرفته است. عملیات مدیریت پسماند و طراحی شبکه برای صنعت خودرو، در بعضی موضوعات، شباهتی به صنایع دیگر ندارد. به‌طور کلی، این تفاوت، از ساختار پیچیده زنجیره تامین در صنعت خودرو نشئت گرفته است. تعداد زیادی از بخش‌های زنجیره تامین، کنترل و مدیریت شبکه معکوس را دشوار می‌کند. به‌علاوه، سفارشی‌سازی زیاد در خودروها، باعث می‌شود که قطعات یا اجزا مشابه نباشد که این موضوع پیش‌بینی بازیافت قطعات یا مواد را دشوار می‌کند. از سوی دیگر، جهان تنها با چالش‌های حفظ محیط زیست و پایداری مواجه نیست، بلکه با پیشرفت‌های تکنولوژیکی در دیجیتالیزاسیون و اتوماسیون هم مواجه است. هدف اصلی این پژوهش، ارائه مدل ریاضی شبکه زنجیره تامین معکوس پسماندهای صنعتی (خودروسازی ایران) با در نظر گرفتن ابعاد پایداری و سیستم حمل‌ونقل هوشمند بین‌خودرویی (vanet) است.روش: در این پژوهش با هدف به حداکثررساندن سود اقتصادی و به حداقل‌رساندن آثار زیست‌محیطی و اجتماعی، یک مدل ریاضی چندهدفه عدد صحیح، برای مسئله مکان‏یابی به‌منظور طراحی زنجیره تامین پایدار ارائه شده است. اهداف اقتصادی شامل درآمد و هزینه‌های زنجیره تامین، اهداف زیست‌محیطی شامل میزان انتشار کربن در حمل‌ونقل و عملیات‌ها و اهداف اجتماعی، شامل حوادث سالیانه، رفاه رانندگان، محل زندگی نیروی کار و استخدام و اخراج نیروی کار است. همچنین در مدل، برای محاسبه دقیق‌تر میزان انتشار کربن بر اساس مدت زمان حمل‌ونقل در زنجیره تامین، سیستم حمل‌ونقل هوشمند بین‌خودرویی (vanet) ارائه شده است. برای حل مدل، از داده‌های واقعی خودروسازی کشور ایران و نرم‌افزار gams استفاده شده است.یافته‌ها: مدل ریاضی چندهدفه پیشنهادی با استفاده از روش محدودیت اپسیلون تقویت‌شده در نرم‌افزار gams با داده‌های به‌دست‌آمده از خودروسازی کشور ایران حل شد. نتایج نشان‌دهنده صحت مدل و اعتبارسنجی آن است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، مدل پیشنهادی ضمن داشتن کارایی مطلوب، این قابلیت را دارد که برای نمونه موردی کشور ایران استفاده شود.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که زنجیره تامین معکوس، در طول زمان و با توجه به بازیافت محصول فرسوده با ملاحظات هم‌زمان ابعاد اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی و در نظر گرفتن سیستم حمل‌ونقل هوشمند بین خودرویی کارآمد است. همچنین نتایج محاسباتی نشان می‌دهد که مدل ریاضی ارائه شده، توانسته است که مکان‏یابی تسهیلات، مسیریابی و جریان مواد بین تسهیلات را با در نظر رفتن اهداف سه‌گانه به‌دست آورد. مدل پیشنهادی مراکز اوراق و پیاده‌سازی، پردازش و فراوری و بازیابی را با توجه به اهداف انتخاب کرده و جریان مواد بین مراکز را تعیین کرده است. از طرفی، تحلیل حساسیت نشان داد که تغییرات روی پارامتر فرهنگ‌سازی تبلیغات برای فروش خودرو فرسوده و میزان انتشار کربن، تاثیر زیادی روی توابع هدف می‌گذارد.

utilizing vehicular ad hoc networks (vanet) for the design of an industrial waste reverse supply chain: a case study in the iranian automotive industry

objective in recent years, there has been a growing global concern regarding the escalating production of waste. as countries continue to industrialize, the challenge of managing and disposing of waste properly has become a daily issue. consequently, the fate of industrial goods and products has become a topic of significant interest to consumers. waste management operations and network design in the automotive industry differ in certain aspects from those in other industries. this difference basically comes from the complex structure of the supply chain in the automotive industry. a large number of sectors are involved in the supply chain, which makes it difficult to control and manage the reverse network. in addition, the high customization in cars means that the parts or components are not the same, and for this reason, it is difficult to predict the recycling of parts or materials. also, the world is currently confronted not only with the challenges of environmental preservation and sustainability but also with rapid technological advancements in digitization and automation.‎ this study aims to develop an industrial waste reverse supply chain network ‎mathematical model (iranian automotive industry) using the vehicular ad hoc ‎network (vanet).  methodsto maximize the economic benefits and minimize the environmental and social ‎impacts, a multi-objective (multicriteria) mixed integer programming (momip) ‎facility location mathematical model was developed in the present study for a ‎sustainable supply chain. the economic goal includes aspects such as income and costs within the supply chain, the environmental goal focuses on factors like carbon emissions during transportation and operations, and the social goal encompasses various elements such as annual accident rates, the well-being of drivers, the residential locations of the workforce, and workforce recruitment and termination. also, to calculate more accurately, the amount of carbon emissions based on the duration of transportation in the supply chain used vehicular ad hoc ‎network (vanet). real data for the iranian automotive industry and ‎gams were used for model solution. resultsthe proposed multi-objective mathematical model was solved using the ‎enhanced epsilon constraint method in gams based on data obtained from the ‎iranian automotive industry. the results demonstrate the model’s validation accuracy and indicate that the proposed model exhibits strong efficiency, making it well-suited for the iranian case study. conclusionthe results showed that the reverse supply chain is efficient over time by ‎considering the recycling of waste products at the same time as the economic, ‎environmental, and social dimensions, as well as taking into account vanet. the model could determine the centers of dismantling facility, processing facility, and recycling according to the objectives of selection and the flow of materials between the centers. ‎sensitivity analysis also showed that changes to the parameter of culture ‎making to advertise used car sales have a significant effect on the objective ‎functions.