مدیریت پیچیدگی فقر مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق نفت‏خیز محروم ایلام: کاربردی از روش‌شناسی پویایی سیستم (sd)

هدف: برخلاف قوانین توسعه مناطق نفت‏خیز و محروم کشور، استان ایلام با وجود منابع غنی نفت‌وگاز، هنوز مناطق محروم بسیاری دارد. پژوهش حاضر با طرح مداخله سیستمی به مدیریت پیچیدگی فقر پرداخته است و در جست‌وجوی شناسایی سیاست‌های محرومیت‌زدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز و گازخیز ایلام است. روش: برای این منظور، ابتدا مدل پویایی سیستم فقر مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز با مشارکت سیاست‏گذاران توسعه منطقه‌ای طراحی و پس از اعتبارسنجی مدل، در افق بیست‌ساله شبیه‌سازی شد. سپس با توجه به نتایج تحلیل حساسیت مدل، سیاست‌های فقرزدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم، شامل پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی منطقه‌ای شناسایی و نتایج مقایسه و رفتار متغیرهای هدف تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از شبیه‌سازی مدل، سیاست‌های ترکیبی منتخب بدین ترتیب شناسایی شدند: 1. تامین منابع مالی دولتی و غیردولتی و سرمایه‌گذاری در توسعه منطقه‌ای و محرومیت‌زدایی؛ 2. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی صنعت نفت‌وگاز؛ 3. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی کشاورزی؛ 4. سرمایه‌گذاری روی فرصت‌های شغلی گردشگری و گمرک مرز بین‌المللی؛ 5. افزایش پاسخ‏گویی و شفافیت در راستای مبارزه با فساد سیاسی و نفوذ قدرت در تخصیص منابع دولتی به استان؛ 6. توانمندسازی نیروی کار کشاورزی متناسب با فرصت‌های شغلی در دسترس کشاورزی؛ 7. توانمندسازی نیروی کار صنعت نفت‌وگاز متناسب با فرصت‌های شغلی در دسترس بخش صنعت نفت‌وگاز در راستای کاهش استخدام غیربومی؛ 8. توانمندسازی نیروی کار بخش خدمات متناسب با فرصت‌های شغلی گردشگری و گمرک مرز بین‌المللی؛ 9. سرمایه‌گذاری در بهره‌وری منابع آب در راستای مدیریت تقاضای منابع آب در کشاورزی و صنعت نفت‌وگاز؛ 10. افزایش نظارت بر اجرای الزامات و استانداردهای محیطی و اِعمال جرایم محیطی برای بهره‌برداران توسعه صنعتی منطقه و الزام به انتشار گزارش پایداری شرکت‌های صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، به‌عنوان بهترین سیاست‌های فقرزدایی مبتنی بر توسعۀ پایدار مناطق محروم نفت‏خیز ایلام. نتیجه‌گیری: مدل پیشنهادی کاربردی از مدیریت پیچیدگی فقر و سیاست‏گذاری توسعه پایدار مناطق محروم است و کارایی آن با توجه مناطق محروم نفت‏خیز ایلام نشان داده شده است.

managing the complexity of poverty in underdeveloped oil-rich regions in the iranian province of ilam: an application of the system dynamics approach

objective: despite the presence of legislation aimed at promoting the development of oil-rich and less-developed regions in iran, the western ilam province continues to face significant deprivation in various areas, despite its abundant oil and gas resources. the primary focus of this study revolves around the intricate management of poverty through the implementation of a comprehensive intervention plan. the objective of this study is to identify policies for reducing deprivation through sustainable development in the oil and gas regions of ilam province. methods: for this purpose and based on the sustainable development of deprived oil-rich areas, the dynamic model of the poverty system was designed with the participation of regional policymakers. after validating the model, the simulation was carried out on a twenty-year horizon. according to the behavior of the variables and the sensitivity analysis of the model, poverty alleviation policies were identified based on the sustainable development of deprived areas, including economic, social, and regional environmental sustainability. the results of the comparison and the behavior of the target variables were analyzed. results: the findings from the simulation of the model revealed the effectiveness of selected combined policies including: 1) providing government and non-governmental financial resources and investing in regional development and poverty alleviation; 2) investing in job opportunities within the oil and gas industry; 3) investing in job opportunities within the agricultural sector; 4) investing in job opportunities within the tourism sector and international border customs; 5) enhancing accountability and transparency to combat political corruption and undue influence in government resource allocation within the province; 6) empowering the agricultural workforce in line with available job opportunities in the agricultural sector; 7) empowering the workforce of the oil and gas industry in accordance with the job opportunities available in the industry to reduce non-native employment; 8) empowering the workforce of the service sector according to the job opportunities of tourism and international border customs; 9) investing in the productivity of water resources to manage the demand for water resources in agriculture and the oil and gas industry; and 10) strengthening monitoring of the implementation of environmental requirements and the imposing penalties for environmental offenses for industrial development operators in the region along with the requirement to publish the sustainability report of oil, gas and petrochemical companies as the best poverty alleviation policies. these policies have been identified as the best poverty alleviation policies based on sustainable development in deprived oil-rich regions of ilam. conclusion: the present study could demonstrate the effectiveness of the proposed practical model for managing the complexity of poverty and implementing sustainable development policies in deprived areas, specifically focusing on the oil-rich regions of ilam province.