طراحی الگوی حکمرانی شهری هوشمند با استفاده از رویکرد فراترکیب

هدف: یکی از مفاهیمی که در راستای نهادینه‌ سازی جامعه مدنی طی سال‌های اخیر مطرح شده است، مفهوم حکمرانی هوشمند است. در این بین، شناسایی عوامل موثر بر حکمرانی هوشمند، می‌تواند چراغی فراروی راهبری طرح‌های دولت هوشمند باشد. اصول حکمرانی هوشمند، به رضایتمندی همه عناصر حاضر در یک جامعه منجر می‌شود و رشد روزافزون جمعیت و به‌دنبال آن، بحران‌های متعدد، رهبران و دولت‏مردان را در مسیر هوشمندسازی تمام ابعاد و ارکان جوامع سوق داده است؛ بنابراین تلاش برای تحقق حکمرانی هوشمند شهری، در جهت جلوگیری و کاهش چالش‌ها و مسائل شهرداری ضروری است. در کنار رسیدن به زبان مشترک، پژوهش‌هایی که تاکنون انجام شده، گام‌های اولیه برای حرکت به‌سمت تحقق شهر هوشمند و حکمرانی هوشمند بوده است. همچنین در حکمرانی سنتی، اطلاعات و داده‌ها به اندازه کافی در دسترس نیست و این در حالی است که اکنون این اطلاعات و داده‌ها وجود دارد و باید چگونگی استفاده و بهره‌مندی از آن فراگرفته شود؛ از این رو این امر نیازمند پژوهش‌هایی گسترده‌تر است. روش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی است. برای اجرای پژوهش، از روش هفت‌مرحلهای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شد. پژوهش جاری با مراجعه به کلیه منابع مرتبط با حکمرانی هوشمند و عوامل ضروری وابسته به آن، مشتمل بر 1470 مقاله، کتاب و پایان‌نامه از منابع معتبر داخلی و خارجی منتشرشده در پایگاه اطلاعات علمی، در بازه زمانی 1390 تا 1401 خورشیدی و 2010 تا 2022 میلادی صورت گرفت.یافته‌ها: بررسی ادبیات موجود در زمینه حکمرانی شهری هوشمند نشان می‌دهد که برخلاف اینکه تاکنون پژوهش‌های متعددی در این زمینه صورت پذیرفته است؛ اما تنها به بخشی از ابعاد و شاخص‌های حکمرانی شهری هوشمند پرداخته شده است و در هیچ‌یک از پژوهش‌های انجام‌شده، ابعاد و مقوله‌های حکمرانی شهری هوشمند یک‌جا بررسی نشده است. در این پژوهش به‌منظور شناسایی ابعاد و شاخص‌های حکمرانی شهری هوشمند، کلیه پژوهش‌های صورت‌گرفته داخلی از سال 1390 تا 1401 و پژوهش‌های خارجی در این زمینه از سال 2010 تا 2022 میلادی، به‌صورت نظام‌مند مطالعه و به‌طور یکپارچه مولفه‌های موثر در حکمرانی شهری هوشمند شناسایی شد. با در نظر گرفتن میزان ارتباط با موضوع پژوهش، منابع اولیه غربال شد و تعداد 106 منبع انتخاب و کدگذاری روی مفاهیم مستخرج از آن‌ها انجام شد. در مجموع، بر اساس نتایج مرور نظام‌مند با رویکرد فراترکیب، چهار کد انتخابی (اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی) و 10 کد محوری (مدیریت خدمات، بهره‌وری، مدیریت و سازمان‏دهی، رهبری، قانون‏گذاری، پشتیبانی و حمایت، کیفیت حکمرانی، مشارکت، آموزش و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات) استخراج شد. نتیجه‌گیری: بیشترین تعداد مطالعات مربوط به مدیریت خدمات الکترونیک، زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و قانون‏گذاری الکترونیک و کمترین تعداد در خصوص کیفیت در حکمرانی الکترونیک است. به‌منظور سنجش پایایی و کنترل کیفیت، از روش کاپا استفاده شد. مقدار شاخص کاپا برای عوامل حکمرانی هوشمند محاسبه شد که در سطح توافق عالی قرار گرفت. بررسی پیشرفت اقدام‌های دستگاه‌های اجرایی و زیرمجموعه‌های وابسته به دولت در جهت استقرار حکمرانی هوشمند، نیازمند مولفه‌ها و زیرمولفه‌هایی به‌منظور ارزیابی است. با ارائه مدل ارزیابی حکمرانی هوشمند، شامل ابعاد و مقوله‌ها، بخش‌های وابسته به دولت و حکومت قادرند از اثربخشی اقدام‌های انجام شده، اطمینان حاصل کنند و از حوزه‌های بهبودپذیر دستگاه‌های خود آگاه شوند. با ارائه یک مدل یکپارچه حکمرانی هوشمند به‌روش فراترکیب، دولت‌ها قادر خواهند بود که ضمن اطمینان از روند رو به پیشرفت استقرار حکمرانی هوشمند، به ارزیابی عملکرد بخش‌های وابسته به خود اقدام کنند.

designing a model of smart urban governance using a synthesis approach

objectivein recent years, the concept of smart governance has gained prominence as a means to institutionalize civil society. understanding the factors influencing smart governance is crucial for guiding smart government projects. the principles of smart governance aim to satisfy all elements of society, particularly in the face of population growth and increasing crises, motivating leaders and statesmen to embrace intelligence across all facets of society. therefore, striving for smart urban governance is essential to mitigate and address municipal challenges effectively. existing research has laid the foundation for developing smart cities and smart governance, but traditional governance often lacks access to sufficient information and data. despite the availability of this information and data, there is a need to further explore how to utilize and benefit from them. this underscores the necessity for more extensive research in this field.methodsthis research adopts a qualitative approach, utilizing the seven-step meta-synthesis method developed by sandelowski and barroso. it comprehensively reviews sources related to smart governance and its associated factors, including 1,470 articles, books, and theses from reliable domestic and international sources published between 1390-1401 solar (2010-2022).resultsan examination of the existing literature on smart city governance reveals that while numerous studies have been conducted, only partial dimensions and indicators of smart city governance have been addressed. no previous research has comprehensively examined all dimensions and categories of smart city governance together. this study systematically analyzes both domestic research from 1390 to 1401 and foreign research from 2010 to 2022 in order to identify the dimensions and indicators of smart urban governance. effective components in urban governance were identified and categorized as intelligent. following a systematic review with a meta-synthesis approach, four optional codes (social, economic, cultural, and political) and 10 core codes (service management, productivity, management and organization, leadership, legislation, support and advocacy, governance quality, participation, education, and information technology infrastructures) were extracted.conclusionthe majority of studies focus on electronic service management, information technology infrastructure, and electronic legislation, while fewer studies address the quality of electronic governance. to ensure reliability and quality control, the kappa method was employed, resulting in an excellent level of agreement for the factors of intelligent governance. evaluating the progress of executive actions and sub-categories related to government for the establishment of smart governance necessitates comprehensive components and sub-components for assessment. by presenting an evaluation model of smart governance, including dimensions and categories, government-affiliated departments can enhance the effectiveness of their measures and identify areas for improvement. the integrated model of smart governance, synthesized through a meta-synthesis approach, enables governments to assess the performance of their affiliated departments while ensuring progress in establishing smart governance.