شناسایی مولفه‌‏های رهبری مربیگرا (مورد مطالعه: صنعت برق ایران)

هدف: یکی از مدل‏های نوین رهبری در سازمان‏های عصر حاضر، مدل رهبری مربیگراست. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه‏‌های رهبری مربیگرا و ارزیابی مولفه‏‌های شناسایی‌شده در صنعت برق با استفاده از رویکرد آمیخته اکتشافی اجرا شده است. روش: در بخش کیفی، از استراتژی نظریه‌پردازی داده‌بنیاد استفاده شد و جامعه هدف، شامل متخصصانی برجسته و اساتید دانشگاه در حوزه رهبری و مربیگری بود که با 16 نفر از آنها مصاحبه‏‌های نیمه‌ساختاریافته به عمل آمد. همچنین، جدیدترین منابع مرتبط، تحلیل شد. برای تحلیل داده‌‏ها در بخش کیفی، از رویکرد سیستماتیک و کدگذاری‏‌های باز، محوری و انتخابی در نسخه 2020 نرم‌افزار مکس‌کیودا و در بخش کمّی، از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری بخش کمّی، کلیه کارمندان بخش دولتی صنعت برق به تعداد 16899 نفر بود که از میان آنها با استفاده از فرمول کوکران و نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، 370 نفر انتخاب شد. برای گردآوری داده‏‌ها، از پرسش‏نامه محقق‌ساخته 21 سوالی استفاده شد. تحلیل داده‌‏ها در بخش کمّی با استفاده از نرم‌افزارهای اسمارت پی‌ال‌اس3 و اس‌پی‌اس‌اس 22 انجام گرفت. یافته‌‏ها: بر اساس نتایج بخش کیفی، مولفه‌‏های رهبری مربیگرا عبارت‌اند از: خودآگاهی، اعتمادسازی، هم‏دلی، برقراری ارتباطات موثر، کمک به هدف‌گذاری و طراحی اقدام‏ها، نظارت بر رشد و توسعه و تیم‌سازی. نتایج بخش کمّی پژوهش نشان داد که وضعیت موجود رهبری مربیگرا و تمامی مولفه‏‌های آن در صنعت برق، پایین‌تر از حد متوسط است. نتیجه‌گیری: بر اساس مولفه‌‏های استخراج‌شده در خصوص رهبری مربیگرا، مدیران می‌توانند مهارت‏های ضروری این سبک رهبری را در خود پرورش دهند.

identifying the components of coaching leadership (case study: iranian electricity industry)

objective: coaching leadership is one of the new leadership models in modern organizations. it is a process for developing expertise and improving the employees’ personal growth; however, many managers know little about this leadership style or do not have the necessary skills to exercise it. this study aimed to identify the components of coaching leadership. methods: this research is applied in terms of purpose, a field study in terms of data collection method, and exploratory (qualitativequantitative) in terms of its implementation method. in its qualitative part, the grounded theory was used. for data analysis, the systematic approach, developed by strauss and corbin, was applied through open, axial, and selective coding. in order to validate the components of the research, several methods were used, among which the member checking method (interviewees) and interrater reliability were the most significant ones. in the quantitative part, the survey method was used. a 21item researchermade questionnaire was also used to collect data. construct validity was assessed to evaluate the validity of the instrument based on confirmatory factor analysis. cronbach’s alpha method and combined reliability were used to evaluate the reliability of the questionnaire. the statistical population of the present study consisted of two parts. in the first part, the target population included prominent experts and university professors of leadership and coaching. semistructured interviews were conducted with 16 of them using the snowball sampling method. the latest related sources were also analyzed. in the second part, the statistical population included all employees working in the public sector of the iranian electricity industry, i.e. 16,899 people. from among them, using cochran’s formula, 370 people were selected by multistage cluster sampling.results: the results of the qualitative section indicated the components of coaching leadership as selfawareness, buildingtrust, empathy, effective communication, helping to set goals and design actions, monitoring growth and development, and team building.conclusion: according to the obtained results, the components of coaching leadership including selfawareness, empathy, buildingtrust, effective communication, helping to target and design actions by employees, monitoring the personal growth and development of employees, and team building in the iranian electricity industry stand below the average level. therefore, managers are required to try to strengthen these components, achieve the basic skills of coaching leaders, and put into practice their serious mission in organizations and iranian society.