ارزﯾﺎﺑﯽ نرم‌افزار طراحی درمان در اعمال ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﻮزﯾﻊ دز در صورت وﺟﻮد ﮐﻠﯿﭗ‌ﻫﺎی تیتانیومی در ﭘﺮﺗﻮدرﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮﻃﺎن روده‌ی ﺑﺰرگ

مقدمه: در جراحی تومورهای کولورکتال به روش لاپاراسکوپی، کلیپ‌هایی از جنس تیتانیوم برای عمل جراحی استفاده می‌شوند. زمانی که این کلیپ‌ها در مسیر پرتوهای پر انرژی جهت پرتودرمانی قرار می‌گیرند، می‌توانند موجب اختلال در دز جذبی شوند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر این کلیپ‌های تیتانیومی در توزیع دزهای پرتودرمانی با فوتون‌های پرانرژی 6 و 18 مگاولت با استفاده از نرم‌افزار طراحی درمان (treatment planning software یا tps) بود. روش‌ها: کلیپ‌های لاپاراسکوپی در فانتوم معادل بافت، مشابه روده‌ی لاپاراسکوپی شده قرار داده شدند. سپس، با استفاده از نرم‌افزار طراحی درمانی در انرژی‌های 6 و 18 مگاولت، توزیع دزها به دست آمد و نمودارهای درصد دز عمقی (percentage depth dose یا pdd) و پروفایل رسم شدند. همچنین، با استفاده از توزیع دز محاسبه شده، دقت محاسبه‌ی پراکندگی به عقب ارزیابی شد. یافته‌ها: با بررسی نمودارها، تغییرات دز پرتویی در مسیر کلیپ‌ها ناشی از پرتوی پراکنده شده به عقب و اثر تضعیف مشاهده شد. بیشترین تغییرات ناشی از اثر تضعیف بعد از کلیپ تیتانیومی به ترتیب 1/7 و 1/1 درصد و تغییرات ناشی از پراکنده شده به عقب به ترتیب 0/4 و 0/7 درصد برای پرتوهایی 6 و 18 مگاولت به دست آمد. نتیجه‌گیری: در صورت حضور کلیپ‌های لاپاراسکوپی در مسیر پرتوهای پر انرژی، نمودار درصد دز عمقی و پروفایل دز تغییر می‌کنند و با وجود این که این تغییرات دز در محدوده‌ی یک کلیپ ناچیز است، برای حالتی که تعداد زیادی از کلیپ‌ها در مسیر پرتو قرار می‌گیرند، اثر تضعیف، قابل چشم‌پوشی نیست.