نقش فعالیت بدنی در تنظیم عوامل رشد عصبی (brainderived neurotrophic factor یا bdnf و nerve growth factor یا ngf) در مبتلایان به multiple sclerosis: مرور نظام‌مند

مقدمه: multiple sclerosis (ms) یک عامل ناتوانی عصبی شایع در بزرگ‌سالان و یک بیماری خود ایمن با مکانیسم ناشناخته و پیچیده است که با آسیب آکسونی و دمیلینه شدن نورون‌های سیستم عصبی مرکزی مشخص می‌شود. یکی از مکانیسم‌های مطرح در بیماری‌زایی ms، عوامل رشد عصبی هستند. از طرفی، فعالیت بدنی می‌تواند یکی از مکانیسم‌های موثر در تنظیم عوامل رشد عصبی در افراد مبتلا به ms باشد. هدف از انجام این مطالعه‌ی مروری، بررسی نظام‌مند تاثیر فعالیت بدنی بر عوامل رشد عصبی در افراد مبتلا به ms است.روش‌ها: مطالعه‌ی مروری نظام‌مند، بر اساس واژه‌های سیستم medical subject headings در پایگاه‌های اطلاعاتی pubmed، googlescholar، sciencedirect و springer به زبان انگلیسی و پایگاه‌های اطلاعاتی magiran و sid به زبان فارسی انجام شد. معیارهای انتخاب مطالعه، شامل فارسی یا انگلیسی بودن زبان مقاله، بازه‌ی زمانی 15 سال اخیر، تمرکز صرف مطالعه بر روی مبتلایان به ms، مداخله‌ی ورزشی یا فعالیت بدنی در مبتلایان به ms به همراه ارزیابی عوامل رشد عصبی بود. روش کار مطالعات، با استفاده از مقیاس physiotherapy evidence database ارزیابی شد. یافته‌ها: از بین 161 مطالعه‌ی مورد بررسی، 9 مطالعه شرایط مورد نظر را داشتند. میانگین شاخص physiotherapy evidence database مطالعات مرور شده 55/6 بود. مطالعات اغلب از brain-derived neurotrophic factor (8 مطالعه) و nerve growth factor (4 مطالعه) استفاده کرده بودند. نتایج اغلب مطالعات نشان داد که فعالیت بدنی منجر به افزایش brain-derived neurotrophic factor می‌شود، اما تغییرات معنی‌دار nerve growth factor را به دنبال ندارد. نتیجه‌گیری: فعالیت بدنی منظم، می‌تواند به عنوان یک روش درمانی کمکی در بیماری ms مورد توجه باشد و از طریق تنظیم عوامل رشد عصبی و به خصوص brain-derived neurotrophic factor، بر روند بیماری ms موثر باشد؛ هر چند برای اثبات قطعی این یافته، انجام مطالعات بیشتری مورد نیاز است.