بررسی اثربخشی آموزش فرزندپروری ذهن‌آگاهانه بر نشانه‌های بالینی و خودکارآمدی کودکان بیش‌فعال و کم‌توجه

مقدمه: اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (attentiondeficit/hyperactivity disorder یا adhd) یکی از شایع‌ترین اختلالات روان‌پزشکی است که باعث آسیب در ابعاد مختلف از جمله تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی می‌شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر نشانه‌های بالینی و خودکارآمدی کودکان بیش‌فعال و کم‌توجه بود. روش‌ها: این مطالعه، یک کارآزمایی بالینی با دو گروه شاهد و مورد در سه مرحله‌ی پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پی‌گیری دو ماهه بود. 60 کودک مبتلا به اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه که در نیمه‌ی دوم سال 1394 توسط روان‌پزشک اطفال در سطح شهر کاشان ارجاع شده بودند، به همراه مادرانشان انتخاب شدند. مادران، با استفاده از طرح بلوکی به طور تصادفی در دو گروه شاهد و مورد قرار گرفتند. کودکان این مادران در هر دو گروه با استفاده از پرسش‌نامه‌‌ی خودکارآمدی morris (rolandmorris disability questionnaire یا rmdq) و پرسش‌نامه‌ی swanson، nolan و pelham (swanson, nolan and pelhamiv یا snapiv) مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه مورد، 8 جلسه‌ی هفتگی آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر اساس شیوه‌نامه‌ی kabatzinn دریافت کردند. داده‌های به دست آمده با استفاده از آزمون repeated measures anova مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: افزایش خودکارآمدی هیجانی و اجتماعی و بهبود معنی‌دار علایم اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه در گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد در مراحل پس‌آزمون و پی‌گیری مشاهده شد (0/001 > p). نتیجه‌گیری: آموزش فرزندپروری ذهن آگاهانه بر افزایش خودکارآمدی هیجانی و اجتماعی و کاهش علایم بیش‌فعالی و کمبود توجه کودکان تاثیر معنی‌داری دارد.