بررسی افزایش قطعه‌ی st در هنگام تعبیه‌ی ضربان ‌ساز دایمی به عنوان شاخص پیش‌آگهی عملکرد آن

مقدمه: تعبیه‌ی لید ضربان‌ساز سبب ایجاد آسیب در میوکارد می‌شود که می‌تواند با افزایش قطعه‌ی st همراه باشد. تغییر در میزان قطعه‌ی st، می‌تواند با تغییرات آستانه‌ی تحریک (threshold)، حس (sense)، میدان نوسان (amplitude)، مقاومت ظاهری (impedance) و حساسیت (sensitivity) در ارتباط باشد. از طرفی، رابطه‌ی میزان عددی افزایش قطعه‌ی st با عملکرد ضربان‌ساز روشن نیست.روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر یک مطالعه‌ی هم‌گروهی آینده‌نگر بود که بر روی 83 بیمار مراجعه کننده به بخش قلب بیمارستان بوعلی‌سینای قزوین جهت تعبیه‌ی ضربان‌ساز دایمی (permanent pacemaker یا ppm) در فاصله‌ی زمانی آذرماه 1390 تا اردیبهشت 1392 انجام شد. کلیه‌ی بیماران در یک مرکز و توسط یک الکتروفیزیولوژیست مورد تعبیه‌ی ضربان‌ساز دایمی قرار گرفتند. اطلاعات با مشاهده و ثبت داده‌های آنالیز ضربان‌ساز دایمی (تغییرات st، آستانه‌ی تحریک، حس و مقاومت ظاهری) در حین کارگذاری با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید و با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین سنی بیماران 1.4 ± 71.7 سال بود. 48.1 درصد از بیماران مورد پژوهش مذکر و 51.8 درصد مونث بودند. برای 25 بیمار ضربان‌ساز دایمی تک حفره‌ای و 58 بیمار ضربان‌ساز دایمی دو حفره‌ای تعبیه شد. متوسط تغییرات st لید دهلیزی 1.27 ± 3.95 میلی‌ولت و در لید بطنی 3.41 ± 16.71 میلی‌ولت بود. میزان تغییرات پارامترها (حس، مقاومت ظاهری و آستانه‌ی تحریک) به طور جداگانه در لید دهلیزی و بطنی به دست آمد و با تغییرات قطعه‌ی st مقایسه شد. رابطه‌ی تغییرات st فقط در دهلیز راست با تغییرات آستانه‌ی تحریک و حس دهلیزی ارتباط معنی‌دار داشت (0.003 = p).نتیجه‌گیری: در پژوهش حاضر، رابطه‌ی معنی‌‌داری بین تغییرات st و سایر پارامترها دیده نشد. می‌توان چنین استنباط کرد که استفاده از تغییرات st پیش‌بینی کننده‌ی مناسبی جهت عملکرد ضربان‌ساز دایمی در آینده نیست.