بررسی وضعیت مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی منطقه‌ی جرقویه‌، اصفهان

مقدمه: دیابت قندی، شایع‌ترین بیماری متابولیک می‌باشد. برنامه‌ی پزشک خانواده، با هدف ارتقای کمیت و کیفیت خدمات سلامت به ساکنین مناطق محروم از سال 1384 به اجرا گذاشته شد. این مطالعه، با هدف بررسی وضعیت موجود مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در یک منطقه‌ی روستایی انجام شد. روش‌ها: این پژوهش مقطعی، توصیفی تحلیلی، در سال 1393 در 20 خانه‌ی بهداشت تحت پوشش 7 مرکز بهداشتی درمانی روستایی منطقه‌ی جرقویه، واقع در شرق شهرستان اصفهان انجام گرفت. گردآوری اطلاعات، با استفاده از چک لیست، از روی داده‌های موجود در 383 پرونده‌ی خانوار مربوط به بیماران مبتلا به دیابت که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. چک لیست مورد استفاده، طبق فرم‌های صادره از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در مورد مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت تنظیم شد. داده‌های گردآوری شده، در نرم‌افزار spss وارد و با آزمون‌های آماری anova، χ^2 و logistic regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: از بین مراقبت‌های توصیه شده‌ی دستورالعمل کشوری، هیچ یک از بیماران مجموع مراقبت‌های کلیدی را به طور کامل دریافت نکرده بودند. کمتر از 6 درصد بیماران، حداقل بین 8-6 مراقبت را در یک سال گذشته داشتند. میانگین hemoglobin a1c (hba1c)، مقدار فشار خون سیستول، کلسترول کل، low-density lipoprotein (ldl)، triglycerides (tg) و body mass index (bmi) در زنان، نسبت به مردان، مقادیر بالاتری را نشان ‌داد. از بین مراقبت‌های کلیدی، اندازه‌گیری فشار خون در 6/81 درصد موارد و کنترل وزن در 5/80 درصد موارد، مطلوب‌ترین وضعیت را داشتند. در logistic regression، ارتباط معنی‌داری بین معاینه‌ی پا و وضعیت مصرف دخانیات و جنسیت وجود داشت (050/0>p).نتیجه‌گیری: بسیاری از مراقبت‌های مورد نیاز بیماران مبتلا به دیابت، چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی، در سطح پایین‌تر از دستورالعمل کشوری برنامه‌ی جامع پیش‌گیری و کنترل دیابت ارایه شده است.