تاثیر مداخله‌ی ‌مبتنی بر مدرسه در مقایسه با مداخله‌ی ‌مبتنی بر خانواده بر کاهش وزن و نمایه‌ی توده‌ی بدنی دانش‌آموزان چاق و دارای اضافه وزن دانش‌آموزان پسر 12-6 ساله در شهر یزد

مقدمه: مطالعه‌ی حاضر با هدف مقایسه‌ای تاثیر مداخله‌ی ‌مبتنی ‌بر ‌مدرسه با مداخله‌ی ‌مبتنی بر خانواده بر کاهش وزن و نمایه‌ی ‌توده‌ی بدنی (body mass index یا bmi) دانش‌آموزان چاق و دارای اضافه ‌وزن صورت‌ گرفت.روش‌ها: مطالعه‌ی نیمه تجربی ‌حاضر، بر روی 137 نفر از دانش‌آموزان پسر چاق یا دارای اضافه‌وزن 12-6 ساله در سه ‌مدرسه از شهر یزد در سال‌های 98-1397 انجام شد. از بین سه مدرسه‌ی انتخابی، به طور تصادفی و با استفاده از نرم‌افزار random systematic مدرسه‌ی اول در گروه ‌مداخله‌ی ‌مبتنی بر مدرسه و مدرسه‌ی دوم در گروه‌ مداخله‌ی ‌مبتنی بر خانواده قرار گرفتند و تحت مداخله ‌توسط کارشناس‌ تغذیه، طی 6 جلسه‌ی 2 ساعته مورد آموزش قرار ‌گرفتند. مدرسه‌ی سوم، به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد و دانش‌آموزان آن، تحت هیچ آموزشی قرار نگرفتند. وزن، bmi، عادات‌ غذایی و فعالیت ‌فیزیکی دانش‌آموزان قبل و 6 ماه پس‌ از ‌مداخله ارزیابی و ثبت‌ شد و در بین سه‌ گروه مورد مقایسه قرار‌ گرفت.یافته‌ها: بین گروه‌های سه ‌گانه‌ی مورد پژوهش، در فعالیت ‌بدنی (f = 11.307, df = 2, p < 0.001)، وضعیت‌ تغذیه (f = 11.868, df =2, p < 0.001)، وزن (f = 9.667, df = 2, p < 0.001) و bmi (f = 13.854, df = 2, p < 0.001) تفاوت معنی‌داری وجود ‌داشت. به علاوه، تاثیر گروه ‌مداخله‌ی ‌مبتنی بر خانواده نسبت به گروه‌ مداخله‌‌ی مبتنی بر مدرسه به مراتب بیشتر و قابل‌ ملاحظه‌تر بود (0.050 > p).نتیجه‌گیری‌: بر طبق نتایج ‌مطالعه‌ی ‌حاضر، اگر چه هر دو مداخله‌ی ‌آموزشی تاثیر مثبتی بر افزایش فعالیت بدنی و بهبود عادات تغذیه‌ای و کاهش ‌وزن و bmi داشته‌اند، اما میزان اثر مداخله‌ی ‌آموزشی ‌مبتنی ‌بر ‌مدرسه در مقایسه با مداخله‌ی ‌آموزشی‌ مبتنی ‌بر ‌خانواده ‌کمتر بوده ‌است. بنابراین، آموزش‌ مبتنی‌ بر‌ خانواده بهترین نوع‌ مداخله‌ی ‌آموزشی جهت افزایش فعالیت ‌بدنی، بهبود عادات ‌غذایی، کنترل یا کاهش‌ وزن و کاهش bmi در دانش‌آموزان 126 ساله‌ی شهر یزد بود.