عملکرد آندوکرینی استخوان، شاخص مقاومت به انسولین و نیمرخ لیپیدی دختران کم‌ تحرک پس از 4 هفته تمرین پلایومتریک با شدت بالا

مقدمه: فعالیت ‌بدنی و ورزش، می‌تواند استخوان‌ها را تحت‌تاثیر قرار دهد و با آزادسازی استئوکاینی نظیر استئوکلسین‌ غیرکربوکسیله در متابولیسم گلوکز و چربی شرکت ‌کند. بنابراین، هدف از انجام پژوهش‌حاضر، بررسی تاثیر 4 هفته تمرین ‌پلایومتریک با شدت ‌بالا بر سطوح ‌سرمی استئوکلسین‌ غیر کربوکسیله، شاخص مقاومت ‌به ‌انسولین و اجزای نیمرخ‌ لیپیدی در دختران کم تحرک بود.روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه ‌تجربی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون بود. شرکت‌ کنندگان، 24 دانشجوی دختر غیر فعال با میانگین ‌سنی 1.53 ± 24.16 سال و شاخص‌ توده‌ی ‌بدنی 1.01 ± 22.22 کیلوگرم/متر‌مربع بودند که ‌به ‌طور تصادفی به 2 گروه مورد (تمرین ‌پلایومتریک) (12 = n) و شاهد (12 = n) تقسیم شدند. گروه تمرین به مدت 4 هفته به تمرینات پلایومتریک (3 جلسه در هفته) پرداختند. در حالی‌ که گروه شاهد هیچ‌ گونه فعالیت بدنی منظمی نداشتند. نمونه‌ی خونی قبل و پس از دوره‌ی ‌مداخله برای ارزیابی سطوح‌سرمی‌ استئوکلسین غیر کربوکسیله، اجزای نیمرخ لیپیدی، گلوکز، انسولین و مقاومت ‌به انسولین گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری independent t و dependent t استفاده شد ( p<0.050).یافته‌ها: کاهش‌ معنی‌داری در سطوح ‌سرمی گلوکز خون (0.035 = p)، شاخص مقاومت به انسولین (0.040 = p) و برخی متغیرهای نیمرخ لیپیدی مانند کلسترول‌ تام (0.040 = p) و lowdensity lipoprotein (ldl) (0.025 = p) در گروه مورد مشاهده شد. همچنین، کاهش‌معنی‌دار سطوح‌ سرمی گلوکز خون (0.025 = p)، شاخص مقاومت‌ به ‎انسولین (0.030 = p) و تغییر معنی‌دار استئوکلسین ‌غیر کربوکسیله و اجزای نیمرخ‌ لیپیدی در گروه‌ مورد نسبت به گروه شاهد وجود نداشت.نتیجه‌گیری: کاهش‌ معنی‌داری در سطح گلوکز خون، شاخص‌مقاومت به انسولین و بهبود برخی از اجزای نیمرخ لیپیدی در دختران غیر فعال مشاهده شد که به‌نظر می‌رسد مستقل از تغییرات شاخص عملکرد آندوکرینی استخوان (استئوکلسین ‌غیر کربوکسیله) باشد.