بررسی تنوع آللی پلی‌مورفیسم vntr در ژن مونوآمین اکسیداز a زنان و مردان جوان مشهدی

مقدمه: فعالیت آنزیم مونوآمین اکسیداز a (maoa) در اختلالات خلق و خو و فعالیت پایین همراه با رفتارهای پرخاشگرانه تغییر می‌یابد. ژن مونوآمین اکسیداز a که نقش مهمی در تخریب نوروترانسمیترهایی مانند سروتونین (نه اپی‌نفرین) و دوپامین بازی می‌کند، حاوی پلی‌مورفیسم‌هایی در ناحیه‌ی پروموتر خود است که بر کارایی رونویسی تاثیر می‌گذارد. همچنین، ژنوتیپ ma0avntr با اعمال روان‌شناختی و سطح فعالیت بدنی مرتبط است. هدف از انجام مطالعه‌ی حاضر، تعیین تنوع ژنتیک و فراوانی آللی maoavntr در جمعیت جوان مشهدی و مقایسه‌ی آن با داده‌های مشابه از جمعیت‌های سایر کشورها بودروش‌ها: از 124 داوطلب (شامل 56 مرد و 68 زن با میانگین سن 5.7 ± 24.3 سال) مشهدی نمونه‌ی بزاق تهیه شد. dna از نمونه‌ی سلول‌های گونه استخراج شد و ژنوتیپ maoa با استفاده از polymerase chain reaction (pcr) با پرایمرهای اختصاصی ژن شناسایی شدند. پلی‌مورفیسم‌ها توسط pcr با استفاده از پرایمرهای forward: 5′acagcctgaccgtggagaag3′ و revers: 5′gaacgtgacgctccattcgga3′ شناسایی شدند و منجر به محصولات 321 جفت‌باز (آلل 3 تکرار)، 336 (آلل 3.5 تکرار)، 351 ( آلل 4 تکرار) و 381 (آلل 5 تکرار) شد.یافته‌ها: از نتایج ترتیب توالی ناحیه‌ی پروموتر r3.5، r4.5 و r 5.5 تکرار با موفقیت به جای تکرارهای r3، r4 و r5 که توسط محققان قبلی معرفی شده بود، شناسایی شد. نتیجه‌ی ژنوتایپ maoavntr نشان داد که به ترتیب سه ژنوتیپ 4.5*4.5، 3.5*3.5 و 4.5*3.5، با حدود 46.77، 26.61 و 20.96 درصد و دو آلل 3.5 و 4.5 با 37.50 و 58.06 درصد شایع‌ترین آلل‌ها بودند. نتایج مطالعه‌ی حاضر در مقایسه با داده‌های دوازده جمعیت، تفاوت معنی‌داری بین فراوانی آلل با سایر جمعیت‌های عراقی، آفریقایی، نیوزلندی (با منشا اروپایی)، آلمانی، ایتالیایی، چینی و آمریکایی داشت (0.05 >p).نتیجه‌گیری: فراوانی آلل maoa بین گروه‌های نژادی متفاوت است و فراوانی آلل r4.5 در جمعیت مردان و زنان مطالعه‌ی حاضر بیشتر بود؛ در نتیجه، همان‌گونه که در مطالعات گذشته نیز تایید شده است، افراد دارای آلل r4.5 به دلیل فعالیت بالای رونویسی ژن maoa از سطح فعالیت بدنی، افسردگی و انگیختگی پایین‌تری برخوردار بودند.