جایگاه هورمسیس پرتوی در حیطه‌ی رادیولوژی: مقاله مروری

مقدمه: بر اساس فرضیه‌ی هورمسیس پرتویی، تابش پرتوی یونیزان با دز کم نه تنها خطرناک نیست، بلکه حتی تعداد سرطان را در جامعه‌ی مورد تابش، به کمتر از حد خودبه‌خودی می‌رساند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی جایگاه هورمسیس پرتویی در حیطه‌ی رادیولوژی بودروش‌ها: با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی pubmed، proquest، scopus، science direct، google scholar و web of science، بر اساس کلید واژه‌های ionizing radiation، dose response، hormesis، low dose radiation، radiology، radiation worker و patient، مطالعات مختلف در بازه‌ی زمانی 2019-1990 جستجو شدند.یافته‌ها: در مراحل اولیه‌ی جستجو، تعداد 1230 مطالعه در پایگاه‌های اطلاعاتی یافت شدند. با بررسی عناوین و خلاصه‌ی مقالات، در نهایت تعداد 38 مقاله‌ی مرتبط با موضوع به دست آمد. با بررسی دقیق چهار حوزه شامل حوزه‌ی ژنتیک با 14 مقاله، حوزه‌ی سلولی با 16 مقاله، حوزه‌ی حیوانی با 2 مقاله و حوزه‌ی انسانی با 6 مقاله طبقه‌بندی شدند.نتیجه‌گیری: اثر هورمسیس پرتویی در برخی از مطالعات رد و در برخی تایید شده است، اما در شرایط تابشی مشابه با آن چه در حیطه‌ی رادیولوژی برای بیماران و پرتوکاران وجود دارد، به اثبات نرسیده است. برای تایید و یا عدم تایید نهایی این مدل پاسخ دز در حیطه‌ی رادیولوژی، لازم است مطالعات دقیقی در شرایط تابش مشابه با آزمون‌های مختلف رادیولوژی از نظر نوع پرتو، انرژی پرتو، دز و آهنگ دز تابشی انجام شود.