بررسی تاثیر ضد التهابی سیاه‏دانه بر روی موش‏های صحرایی ماده‌ی مبتلا به آنسفالومیلیت آلرژیک تجربی

مقدمه: multiple sclerosis (ms)، بیماری مزمن و التهابی سیستم عصبی است و پیشرفت بیماری با افزایش سیتوکاین‏های خاص ارتباط دارد. آنسفالومیلیت آلرژیک تجربی، به عنوان یک مدل حیوانی برای بیماری ms در نظر گرفته می‏شود و از آن برای ارزیابی روند بیماری و فرایند درمانی استفاده می‏گردد. با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه‌ی فواید گیاه سیاه‌دانه، این مطالعه، با هدف بررسی تاثیر ضد التهابی سیاه‌دانه بر روی موش‏های صحرایی ماده‌ی مبتلا به آنسفالومیلیت آلرژیک تجربی انجام شد.روش‌ها: در این مطالعه، تعداد 24 سر موش صحرایی ماده‌ی بالغ نژاد lewis (با میانگین سن 8-6 هفته و وزن 220-200 گرم) در چهار گروه (6 = n) تقسیم شدند. گروه شاهد نرمال‌سالین و موش‌های صحرایی مبتلا به آنسفالومیلیت آلرژیک تجربی (experimental autoimmune encephalomyelitis یا eae) تحت درمان، 0.05 سی‌سی عصاره‌ی هیدروالکلی سیاه‌دانه را در دزهای (50، 100 و 200 میلی‌گرم/کیلوگرم وزن بدن) به صورت یک روز در میان به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند. عامل نکروز دهنده‌ی تومور آلفا (tumor necrosis factor-α یا tnf-α)، پروتئین واکنشگر c (c-reactive protein یا crp)، نیترات و تغییرات وزن بدن روزانه ثبت گردید. بعد از پایان دوره‌ی 15 روزه، میزان تولید tnfα و crp با استفاده از روش enzyme-linked immunosorbent assay (elisa) و میزان نیترات توسط دستگاه high-performance liquid chromatography (hplc) اندازه‌گیری شد. اطلاعات به دست آمده، با استفاده از آزمون‌های آماری oneway anova، mann-whitney و آزمون duncan مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: سطوح سرمی tnf-α، crp و نیترات سرم وابسته به دز در گروه‌های تیمار نسبت به گروه شاهد به صورت معنی‌داری کاهش نشان داد (0.001 > p).نتیجه‌گیری: به دلیل این که وضعیت التهاب در روند بیماری ms نقش به‌سزایی دارد، اثرات ضد التهابی، آنتی‏اکسیدانی و محافظتی عصاره‌ی سیاه‌دانه در دز (200 میلی‌گرم/کیلوگرم وزن بدن) موجب کاهش عوامل التهابی و بهبود وضعیت التهابی در موش‏های صحرایی مبتلا به آنسفالومیلیت آلرژیک تجربی می‏گردد.