بررسی کارامد دارودرمانی، درمان‌های شناختی رفتاری و ترکیب آن‌ها در درمان بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی

مقدمه: اختلال هراس اجتماعی در برخی موقعیت‌های معین و یا در برابر اشیای خاص در حالی که اغلب خطرناک نیستند، بروز می‌کند. این مطالعه به منظور درمان اختلال هراس اجتماعی انجام شد.روش‌ها: این پژوهش نوعی کارآزمایی بالینی بود که سعی داشت تاثیر جداگانه و ترکیبی دو عامل دارودرمانی و درمان‌های شناختی رفتاری را (در مقایسه با دارونما) مورد سنجش قرار داد. بدین منظور از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های روان‌شناسی و مطب‌‌های خصوصی روان‌پزشکی شهر نیشابور و مشهد 60 بیمار مبتلا به اختلال هراس اجتماعی به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی جایگزینی به چهار گروه دارو درمانی، درمان‌های شناختی رفتاری، درمان ترکیبی و دارونما تقسیم گردیدند. آزمودنی‌ها قبل و بعد از دوره‌ی درمان، و همچنین دو ماه پس از پایان دوره‌ی درمان توسط آزمون‌های هراس اجتماعی davidson، اضطراب‌ schpillberger، افسردگی  beckو hamilton، افکار ناسالم weismann وmyers ، سازگاری اجتماعیcalifornia ، عزت نفس elisspope مورد آزمون قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج آزمون repeated measure anova حاکی از کاهش نشانه‌های هراس اجتماعی، اضطراب، افسردگی، تغییر افکار ناسالم و افزایش سطح سازگاری اجتماعی و عزت نفس بیماران (05/0 > p) بود. نتایج همچنین بیانگر برتری هر یک از درمان‌های دارویی، شناختی رفتاری و ترکیبی به تنهایی نسبت به دارونما بود (05/0 > p). درمان‌های شناختی رفتاری و ترکیبی نیز نسبت به دارو درمانی برتری داشتند، اما اثربخشی درمان‌های شناختی رفتاری و ترکیبی تفاوت معنی‌داری نداشت (05/0 < p).نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان گفت که دارو درمانی روی نشانه‌های جسمی و خلق بیماران اثر می‌گذارد، اما درمان‌های شناختی رفتاری به طور عمده روی افکار و تکانه‌های هراس تاثیر دارد و به تدریج به سایر موقعیت‌های واقعی زندگی تعمیم می‌یابد. بنابراین، این دو شیوه‌ی درمان در بسیاری از موارد لازم و ملزوم یکدیگر هستند.