بررسی میزان دقت تخمین عرصه‌ی کبد با خط کش یا پروب در حین سونوگرافی در مقایسه با سی‌تی اسکن

مقدمه: ارزیابی اندازه‌ی کبد در اولتراسونوگرافی شکمی و به خصوص در شناسایی تشخیص هپاتومگالی یک سوال روزانه است. پزشکان اغلب از لمس و دق برای اندازه گیری اندازه‌ی کبد جهت تعیین بزرگی آن استفاده می‌کنند؛ در روش خط کش، لبه‌ی فوقانی و تحتانی کبد مشخص و علامت گذاری شده، این فاصله با خط کش اندازه گیری می‌شود و عرصه‌ی (span) کبد به دست می‌آید. در روشی که ما مد نظر داریم، با گذاشتن پروب سونوگرافی در حالی که مریض در وضیعت دم عمیق است، کل کبد مشخص و اندازه گیری می‌شود. این روش سریع‌تر و آسان‌تر است ولی اطلاعاتی پیرامون دقت و اعتبار آن وجود ندارد. هدف این مطالعه به دست آوردن اطلاعاتی در مورد دقت و اعتبار این روش در مقایسه با روش خط کش و مقایسه‌ی آن‌ها با سی‌تی اسکن کبد به عنوان روش استاندار طلایی (gold standard) تعیین عرصه‌ی کبد بود.روش‌ها: این مطالعه‌ی مقطعی و توصیفی بر روی 59 بیمار که به صورت آسان ترتیبی، به هر علتی جهت سی‌تی اسکن از قسمت‌هایی که کبد نیز شامل آن شود، به مراکز سی‌تی اسکن الزهرا (س) و کاشانی اصفهان مراجعه کردند، انجام شد. برای آن‌ها به دو روش سونوگرافی با خط کش و با پروب عرصه‌ی کبد تعیین شد. عرصه‌ی کبد آن‌ها در سی‌تی اسکن نیز تخمین زده شد. داده‌ها با آزمون‌های آماری student t، paired t، χ2، همبستگی spearman و blond-altman آنالیز شد.یافته‌ها: در این مطالعه 59 نفر شامل 28 مرد (47.5 درصد) و 31 زن (52.5 را ) مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین اندازه‌های به دست آمده در روش خط کش (113.2 میلی‌متر) و در روش پروب (116.4 میلی‌متر) به طور معنی‌داری از مقدار به دست آمده در روش سی‌تی اسکن (120.6 میلی‌متر) کمتر بود (0.01 > p). در 64.4 درصد افراد اختلافی کمتر یا مساوی 10 میلی‌متر در روش اندازه گیری عرصه‌ی کبد با پروب در مقایسه با روش سی‌تی اسکن وجود داشت. در 69.5 درصد افراد نیز اختلافی کمتر یا مساوی 10 میلی‌متر در روش اندازه گیری عرصه‌ی کبد با خط کش در مقایسه با روش سی‌تی اسکن وجود داشت. بین مقادیر قدر مطلق اختلاف عرصه‌ی به دست آمده از دو روش سی‌تی اسکن و خط کش تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (0.07 = p).نتیجه‌گیری: اندازه گیری‌ با روش‌های سونوگرافی به روش اندازه گیری استاندارد طلایی (سی‌تی اسکن) نزدیک بود و تفاوت معنی‌داری بین دو روش سونوگرافیک خط کش و پروب وجود نداشت. پس با توجه به سریع‌تر و آسان‌تر بودن روش سونوگرافیک پروب و نتایج قابل قبول آن در مقایسه با سایر روش‌ها، جایگزینی این روش با روش کنونی خط کش قابل تایید است.

Liver Span Measurement with Probe and Ruler during Ultrasound in Compare with CT Scan

<ul><li><div class=abs><strong>Background:</strong> Ultrasound is a noninvasive and accurate method for measurement of liver size and the evaluation of hepatic size is a daily question in abdominal ultrasound, especially to determine the presence of hepatomegaly. This study investigated a new method of ultrasound for liver span measurement with probe in contrast with previous methods using a ruler for calculating the distance between upper and lower liver margins.</div></li><li><div class=abs><strong>Methods</strong><strong>: </strong>Fifty nine patients with liver CT scan were evaluated with two ultrasound methods of probe and ruler liver span measurement and the findings were compared.</div></li><li><strong>Finding: </strong>Ultrasound measurement of liver span with new method with probe had accuracy of 64.4% in cut of point of 10 mm in contrast with CT scan.</li><li><strong>Conclusion: </strong>Probe method can be used as an accurate method instead of previous method of measurement with ruler.</li></ul>