بررسی تاثیر اگزوزوم‌های مشتق از سلول‌های بنیادی چربی بر بقا و تمایز عصبی سلول‌های pc12

مقدمه: سلول‌های بنیادی مزانشیمی، علاوه بر توانایی تمایز به دودمان‌های مختلف، عوامل متفاوتی را به محیط ترشح می‌کنند. این ترشحات، شامل مولکول‌ها و وزیکول‌های خارج سلولی یا اگزوزوم‌ (exosome)ها می‌باشند که اعمال متفاوتی برای آن‌ها مطرح گردیده است. اگزوزوم‌ها، نانووزیکول‌هایی هستند که پروتئین‌ها و ماده‌ی ژنتیک به سلول هدف وارد می‌کنند و به دنبال آن، تکثیر، بقای سلولی و تمایز را در سلول گیرنده القا می‌نمایند. این ویژگی‌ها، می‌تواند اگزوزوم‌ها را به عامل درمانی مناسب تبدیل کند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر اگزوزوم بر بقا و تمایزعصبی رده‌ی سلولی pheochromocytoma (pc12) بود. روش‌ها: پس از دریافت رضایت‌نامه از بیماران جوان کاندیدای عمل جراحی، سلول‌های بنیادی از بافت چربی جداسازی، کشت و پاساژ داده شد. سپس، اگزوزوم‌ها از محیط رویی سلول‌ها جداسازی شدند. به منظور تمایزعصبی، سلول‌های pc12 به مدت 7 روز در چهار گروه شامل گروه‌های تیمار با اگزوزوم، عامل رشد عصبی (nerve growth factor یا ngf)، ngf/exosome و گروه شاهد کشت و تمایز داده شدند. بقای سلول‌های تمایز یافته با استفاده از روش mtt و تمایزعصبی آن‌ها با روش real-time polymerase chain reaction (real-time pcr) مورد ارزیابی قرارگرفت. یافته‌ها: نتایج mtt نشان‌داد میزان بقای سلول‌های تمایز یافته با اگزوزوم در روزهای 1، 3 و 7 نسبت به سایر گروه‌ها تفاوت معنی‌داری دارد. همچنین، نتایج حاصل از real-time pcr نشان داد که بیان نشانگر عصبی microtubule-associated protein 2 (map2) در روز هفتم نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری داشت (0.001 > p). نتیجه‌گیری: این مطالعه، نشان داد اگزوزوم‌های مشتق از سلول بنیادی چربی، می‌توانند سبب افزایش بقا و تمایزعصبی سلول‌های pc12 شوند. امید است شناخت بیشتر اگزوزوم‌ها، کمک شایانی به درمان‌های غیر سلولی بیماری‌های تخریب کننده‌ی عصبی باشد.