بررسی تاثیر تجویز داخل وریدی داروی پروپوفول یا پنتازوسین در پیش‌گیری خارش ناشی از تجویز فنتانیل اینتراتکال در اعمال جراحی اندام تحتانی و مقایسه‌ی آن با گروه شاهد

مقدمه: استفاده از مخدرهای اینتراتکال در اعمال جراحی، موجب ایجاد بی‌دردی مطلوبی می‌شود، اما یکی از عوارض استفاده از این داروها، ایجاد خارش و به دنبال آن، نارضایتی در بیماران می‌باشد. از این رو، مطالعه‌ی حاضر، با هدف بررسی تاثیر تجویز داخل وریدی داروی پروپوفول یا پنتازوسین در پیش‌گیری خارش ناشی از تجویز فنتانیل انجام شد. روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر، یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده‌ی دو سو کور شاهددار بود که بر روی 150 فرد بزرگ‌سال 65-18 ساله‌ی کاندیدای عمل جراحی اندام تحتانی تحت بی‌حسی نخاعی به روش تصادفی ساده، انجام شد. در پژوهش حاضر، 10 دقیقه پس از القای بی‌حسی به 50 نفر اول، 20 میلی‌گرم پروپوفول،50 نفر دوم 15 میلی‌گرم پنتازوسین و 50 نفر سوم، دارونما به صورت وریدی (intravenous یا iv) تزریق گردید و در صورت ایجاد عوارض ناشی از تزریق دارو، عوارض ثبت گردید. کلیه‌ی بیماران تحت بیهوشی نخاعی با 3 میلی‌لیتر مارکائین 0.5 درصد و 25 میکروگرم فنتانیل قرار گرفتند. قبل، حین و پس از انجام جراحی، وضعیت همودینامیک بیماران در فواصل معین و منظم ثبت شد. یافته‌ها: در سه گروه مورد مطالعه، تغییرات فشار متوسط شریانی و ضربان قلب معنی‌دار گزارش شد (0.050 > p)، اما تغییرات درصد اشباع اکسیژن خون غیر معنی‌دار بود (0.050 < p). بروز خارش در بیماران دریافت کننده‌ی پروپوفول، از لحاظ آماری تغییرات معنی‌داری نداشت (0.050 < p)، اما در دو گروه پنتازوسین و شاهد، افزایش معنی‌دار خارش در بیماران مشاهده شد (0.050 > p). نتیجه‌گیری: استفاده از پروپوفول در کنار فنتانیل در مقایسه با پنتازوسین و یا دارونما، در کاهش خارش موثرتر است، اگر چه پنتازوسین نیز می‌تواند بهبود دهنده‌ی موثری در کاهش خارش در کنار مخدرهای اینتراتکال باشد.