آیا زنان واجد شرایط تنظیم خانواده از برنامه های پیگیری خود اطلاع دارند؟

مقدمه: در ایران حدود دو سوم جمعیت زنان را واجدین شرایط تنظیم خانواده تشکیل می‌دهند که این جمعیت عظیم، نیازمند استفاده از روش‌های تنظیم خانواده هستند. از طرف دیگر تحقیقات مختلف نشان داده است استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری با عوارضی همراه است که به طور معمول تاکیدی بر آن‌ها در واحدهای ارائه‌دهنده‌ی خدمات نمی‌گردد. با توجه به این که در استفاده‌ی طولانی مدت از وسایل پیشگیری از بارداری این عوارض می‌تواند مساله‌ساز باشد انجام این پژوهش لازم و ضروری بود تا میزان آگاهی زنان در این خصوص سنجیده شود و برنامه‌ریزی لازم جهت ارتقای سطح آگاهی آنان انجام گیرد.روش‌ها: این مطالعه یک مطالعه‌ی مقطعی بود که در سال 1388 در مراکز بهداشتی درمانی و پایگاه‌های بهداشت شهری اصفهان به انجام رسید. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه شامل زنان واجد شرایط تنظیم خانواده بود که از یکی از روش‌های پیشگیری قرص‌های ضد بارداری (oral contraceptive یا ocp)، iud (intrauterine device)، tl (tubal ligation) و کاندوم استفاده می‌کردند. در هر یک از گروه‌های چهار گانه‌ی فوق 65 خانم به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از واحد‌های بهداشتی درمانی مستقر در شهر اصفهان انتخاب شدند و میزان آگاهی آنان در مورد پیگیری‌ها و مراقبت‌های مستمر روش پیشگیری از بارداری به وسیله‌ی پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده وارد رایانه شد و به وسیله‌ی نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: میانگین نمره‌ی آگاهی کل زنان مورد مطالعه 2.4 ± 5.52 بود. حداقل و حداکثر نمره‌ی اخذ شده نیز به ترتیب 0 و 10 بود. میانگین نمره‌ی آگاهی زنان استفاده کننده از روش ocp 1.37 ± 5.65، زنان استفاده کننده از iud 1.84 ± 5.93، زنان استفاده کننده از کاندوم 3.36 ± 5.78 و زنان استفاده کننده از tl 2.42 ± 4.72 بود. طبق آزمون one way anova، میانگین نمره‌ی آگاهی زنان در مورد پیگیری و مراقبت از روش پیشگیری، در چهار گروه مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار داشت (0.016 = (p.نتیجه‌گیری: با توجه به این که میزان آگاهی زنان تحت پوشش تنظیم خانواده در زمینه‌ی عوارض، مراقبت‌ها و پیگیری‌های مورد لزوم روش پیشگیری از بارداری در حد مطلوب نمی‌باشد باید تدابیر لازم جهت ارتقای سطح آگاهی زنان در این مورد انجام شود. از طرف دیگر اقدامات مراقبتی لازم جهت تشخیص به موقع و پیشگیری از بروز عوارض احتمالی استفاده از روش پیشگیری از بارداری به انجام برسد.

Do Reproductive Women Have Awareness about Complications of Birth Control Methods and the Required Followup?

<p class=abstract><strong>Background:</strong> About 2 thirds of Iranian women are eligible to participate in family planning programs. On the other hand, many studies have shown all birth control methods to be associated with complications, especially in longterm use, which are not usually emphasized in health centers. This study was thus performed to measure level of awareness of women about possible complications of birth control methods and necessary followup in family planning.</p><p class=abstract><strong>Methods: </strong>This crosssectional study was conducted in urban health centers of Isfahan (Iran) during 2009. Overall, 4 methods of birth control including oral contraceptive pills (OCPs), condom, intrauterine device (IUD), and tubal ligation (TL) were studied. We selected 65 women using each method and interviewed them about the complications of each method and the required followup programs using a special questionnaire. The collected data after was analyzed by SPSS.</p><p class=abstract><strong>Findings: </strong>The mean level of awareness in all women was 5.52 ± 2.40 (range: 010). The mean levels of awareness in the OCP, IUD, condom, and TL groups were 5.65 ± 1.37, 5.93 ± 1.84, 5.78 ± 3.36, and 4.72 ± 2.42, respectively. According to analysis of variance (ANOVA), there was a statistically significant difference between the 4 groups (P = 0.016). <em></em></p><p class=abstract><strong>Conclusion:</strong> The results of this study showed women's level of awareness about complications of birth control methods and the required followup programs in to be poor. Therefore, educational programs must be directed by rural and urban health centers to improve the level of awareness among women.</p>