نقش آپوپتوزیس در جدا شدن شیار پلک نوزاد رت با روش هماتوکسیلین– ائوزین

مقدمه: آپوپتوز یا مرگ برنامه‏ریزى شده‌ی سلول فرایندى است که طى آن سلول‌هاى ناخواسته به دنبال فعالیت هماهنگ و برنامه‏ریزى شده‌ی مجموعه‌ی دقیقى از ژن‌ها از بین مى‏روند. آپوپتوز در تکامل رویان، پاتوژنز سرطان و پاسخ‌هاى ایمنى هومورال نیز مورد توجه است. با توجه به نقش آپوپتوز در تکامل جنین در این مطالعه نقش آن در جدا شدن پلک‌هاى رت نوزاد مورد بررسى قرار گرفت. روش‌ها: آپوپتوز یا مرگ برنامه‏ریزى شده‌ی سلول فرایندى است که طى آن سلول‌هاى ناخواسته به دنبال فعالیت هماهنگ و برنامه‏ریزى شده‌ی مجموعه‌ی دقیقى از ژن‌ها از بین مى‏روند. آپوپتوز در تکامل رویان، پاتوژنز سرطان و پاسخ‌هاى ایمنى هومورال نیز مورد توجه است. با توجه به نقش آپوپتوز در تکامل جنین در این مطالعه نقش آن در جدا شدن پلک‌هاى رت نوزاد مورد بررسى قرار گرفت. یافته‌ها: بررسى میکروسکوپیک محل باز شدن پلک‏‌ها نشان داد که پیدایش شیار پلکى به صورت فرورفتگى از سطح خارجى و داخلى شروع و پس از به هم رسیدن این فرورفتگى‏‌ها، پلک‏‌ها از هم جدا مى‏گردند. تغییراتى که ضمن پیشرفت فرورفتگى‏‌ها ملاحظه مى‏گردند عبارتند از ظهور سلول‌هاى وزیکوله با مشخصات مورفولوژیک سلول‌هاى آپوپتوتیک شامل پیکنوز هسته، چروکیدگى سلول، ائوزینوفیلى سیتوپلاسم و پیدایش حلقه‌ی روشن و خالى در اطراف سلول‌ها. این سلول‌ها به تعداد فراوان و به صورت گروهى از روز ششم تا دوازدهم در عمل پیدایش شیار و از روز دوازدهم به بعد به صورت پراکنده در بین سلول‌هاى خاردار طبقه‌ی اپی‌درم پلک‌هاى در حال تشکیل مشاهده شدند. تغییر دیگرى که ضمن پیدایش شیار پلکى ملاحظه مى‏گردد، گسترش اپی‌درم شاخى سطح خارجى و سنگفرشى مطبق غیرشاخى سطح داخلى پلک در محل فرورفتگى‏‌ها است که با پیدایش لایه‏‌هاى مختلف اپی‌درم شامل طبقات بازال، خاردار، گرانولر و شاخى همراه مى‏باشد. نتیجه‌گیری: نقش آپوپتوز در پدیده‌ی تکامل چه قبل از implantation و چه بعد از آن و نیز در تنظیم جمعیت سلولى ارگان‌هاى افراد بالغ مشخص شده است. مشاهده‌ی سلول‌هایى با مشخصات مورفولوژیک سلول‌هاى آپوپتوتیک در محل جدا شدن پلک چشم نوزادان رت بیان‌گر نقش آپوپتوز در پیدایش شیار پلک چشم نوزادان رت مى‏باشد. با توجه به سهولت دستیابى به سلول‌هاى آپوپتوتیک در محل پیدایش شیار پلکى، محل جدا شدن پلک چشم رت مى‏تواند به عنوان مدل بسیار مناسبى براى بررسى مهار کننده‏‌ها و القاء کننده‏‌هاى آپوپتوز مورد استفاده قرار گیرد.

Role of Apoptosis in Separation of Eyelid in Newborn Rat with Method of Hemathoxylin and Eosin

Background: Apoptosis or programmed cell death is a process in which the unwanted cells die after a coordinated and planned activities of an accurate collection of genes. Apoptosis are considered in embryo development, cancer pathogenesis and humoral immune responses. Considering the role of apoptosis in fetal development, this study was done to investigate its role in separating eyelids in neonatal rats. Methods: For this purpose the unopened eyelids of 616 days old Wister newborn rats were removed after anesthesia and fixed in 10% formolin. After preparation and paraffin embedding, 5 micron thick sections stained with hemathoxylin and eosin, and studied with light microscope. Finding: Microscopic assessment of opening place of eyelids showed that the eyelid groove formation starts with external and internal surface troughs. After reaching the troughs together, the eyelids are separated.The main changes that occurred during eyelid formation are appearance of vesicular cells with morphologic characteristics of apoptotic cells includes: nuclear pyknosis, cell shrinkage, deeply eosinophilic cytoplasm surrounded by, and clear halo. These cells were abundant form 6th to 16th day. After 12th day these cells were seen among the cells of spinosum layer. The other change that we could see during eyelid formation was development of keratinized epidermis of external surface and nonkeratinized stratified squamous epithelium of the internal surface of eyelid. Conclusion: Role of apoptosis in developing embryo, before and after implantation, is well known. Presence of cells with characteristics of apoptotic cells in the site of eyelid development in rat Showed the role of apoptosis in eyelid formation. Easy to access of apoptotic cells in eyelid formation in newborn rats can serve rat as a very suitable model for evaluating the inhibitors and inductors of apoptosis.