تاثیر غلظت، دما و حضور پلیمر بر آزادسازی دارو از نانوکامپوزیت‌های مونت موریلونیت دونپزیل

مقدمه: دونپزیل یک مهارکنند‌ی قابل برگشت و غیر رقابتی کولین استراز است که در درمان آلزایمر کاربرد دارد. هدف از انجام مطالعه‌ی حاضر، تهیه‌ی یک شکل دارویی خوراکی از دونپزیل بود که قادر باشد علاوه بر آزادسازی تدریجی دارو، سبب کاهش عوارض گوارشی آن شود و افزایش پذیرش بیمار را برای مصرف خوراکی دارو به دنبال داشته باشد. روش‌ها: پس از تهیه‌ی هیبرید دونپزیل- مونت موریلونیت اثر دو متغیر غلظت دارو و دمای محیط ساخت هیبرید بر میزان داروی بارگیری‌شده در مونت موریلونیت مورد مطالعه قرار گرفت. جهت دستیابی به رهش مطلوب، هیبرید دونپزیل- مونت موریلونیت تهیه‌شده با پلیمرهای کربومر، کیتوزان، سدیم آلژینات و اودراژیت l100-55 (به طور جداگانه) spray drying گردید. نانوکامپوزیت‌های (دونپزیل- مونت موریلونیت- پلیمر) حاصل، از لحاظ میزان بارگیری دارو و سرعت آزادسازی دونپزیل مورد آزمایش قرار گرفتند. همچنین نانوذرات منتخب توسط میکروسکوپ الکترونی نگاره (sem یا scanning electron microscope) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: بیشترین میزان بارگیری دارو معادل 16.8 درصد مربوط به نانوکامپوزیت‌های حاوی 2 میلی‌مول دارو بود که در دمای 70 درجه‌ی سانتی‌گراد تهیه شده بود (فرمولاسیون با کد d2mmt70). از طرف دیگر، فرمولاسیون‌هایی که میزان داروی آن‌ها 1 میلی‌مول بود و در دمای 25 درجه‌ی سانتی‌گراد تهیه شده بودند (فرمولاسیون با کد d1mmt25)، کمترین میزان بارگیری دارو را معادل 12.3 درصد داشتند. از میان 4 نوع پلیمر مورد استفاده در این طرح اودارژیت l100-55 و سدیم آلژینات نسبت به دو پلیمر دیگر (کربومر و کیتوزان) تاًثیر بیشتری بر آزادسازی دارو از هیبرید دونپزیل- مونت موریلونیت داشتند و از میان آن‌ها فرمولاسیون با کد h1al1 درصد رهش بالاتری در دو محیط بافر هیدروکلریک اسید (34 درصد) و بافر فسفات (18.84 درصد) از خود نشان داد. نتیجه‌گیری: دما تاثیر قابل توجهی در میزان بارگیری دارو در هیبریدهای تهیه شده داشت. با این همه تغییر غلظت دارو اثر قابل توجهی بر این پارامتر نداشت. حضور دو پلیمر سدیم آلژینات و اودراژیت l100-55، اثر مطلوبی بر رهش دونپزیل از نانوکامپوزیت‌های ساخته شده داشت.