بررسی عملکرد حرفه‎ای داروسازان در برخورد با نسخ دارویی در داروخانه‌های شهر اصفهان

مقدمه: اشتباهات احتمالی نسخ در تجویز دارو، از قبیل تداخلات دارویی و یا تجویز داروی نامناسب، اگرچه ممکن است اجتناب ناپذیر باشد، لیکن گاهی می‌تواند عواقب حادی به همراه داشته باشد. در این مطالعه، میزان انجام عملکرد حرفه‌ای داروسازان شهر اصفهان، در خصوص تشخیص و اصلاح اشتباهات نسخه مورد بررسی قرار گرفت. روش‌ها: یک بیمار فرضی آموزش دیده، به داروخانه مراجعه و نسخه‌ای که حاوی تداخلات دارویی، دوز غیر متعارف دارو و داروهای دارای عوارض جانبی بود را به داروساز مسوول فنی تحویل داده، با پرسیدن سوالات مربوط به نسخه، نحوه‌ی برخورد داروساز با این اشتباهات را مورد ارزیابی قرار می‌داد. پژوهشگر به دنبال آن بود که بداند داروساز در خصوص آثار جانبی دارو، میزان نامناسب بودن دارو برای بیمار فرضی، تداخلات دارویی موجود در نسخه و نحوه‌ی مصرف دارو چقدر مهارت داشته، به آن‌ها توجه می‌نماید. یافته‌ها: از 146 داروخانه‌ی مورد بررسی، در 136 مورد (93.1 درصد) داروساز حضور داشت و از این تعداد، در 82.2 درصد موارد (120) حضور فعال وی مشهود بود. 99 نفر (67.8 درصد) از نامناسب بودن دارو برای بیمار اطمینان حاصل کردند که 96 نفر (65.8 درصد) آن‌ها، به روش‌های مختلف مانند عودت نسخه و یا عدم تحویل دارو به بیمار، وی را به مشورت با پزشک تشویق کرده، از او خواستند تا دوباره به پزشک خود مراجعه نماید و پس از اطمینان از صحت نسخه، جهت تحویل آن به داروخانه باز گردد. 4 تداخل دارویی مهم در نسخه گنجانده شده بود که 121 نفر از داروسازان هیچ‌گونه واکنشی نسبت به این تداخلات از خود نشان ندادند (82.9 درصد)؛ 3 نفر (2.1 درصد) یک تداخل و 2 نفر نیز (1.4 درصد) دو تداخل دارویی را تذکر دادند. نتیجه‌گیری: : اگرچه داروسازان از نحوه‌ی مصرف داروها به خوبی مطلع هستند و به آن در هنگام تحویل دارو توجه می‌نمایند، لیکن تداخلات دارویی و آثار جانبی داروها از مواردی است که به آن کمتر توجه می‌شود. پیشنهاد می‌گردد، در برنامه‌ی آموزشی دانشکده‌های داروسازی و همچنین، در برنامه‌های بازآموزی برای دانش‌آموختگان، این موارد بیشتر مورد توجه واقع گردد.