بررسی فراوانی مایکوباکتریوم بویس در بیماران مبتلا به سل ریوی در استان مرکزی با استفاده از روش‌های مولکولی

مقدمه: بیماری سل گاوی از نقطه نظر بهداشت عمومی در جوامع انسانی حائز اهمیت است. در این مطالعه فراوانی سل ریوی اسمیر مثبت ناشی از مایکوباکتریوم بویس در بیماران مبتلا به سل در استان مرکزی بررسی شد. روش‌ها: این مطالعه یک بررسی توصیفی و مقطعی بود. طی 18 ماه از کلیه‌ی افراد مشکوک به ابتلا به سل با خلط مثبت، کشت تهیه شد. در مرحله‌ی جداسازی از محیط کشت پیرووات دار و همچنین انجام تست‌های شیمیایی و بررسی مولکولی برای شناسایی میکوباکتریوم بویس (mycobacterium bovis یا m.bovis) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss نسخه‌ی 16 استفاده شد. یافته‌ها: در مرحله‌ی جداسازی از کشت دو جدایه‌ی m. bovis مشاهده گردید. همچنین مشخص شد الگوی m. bovis بیمار اول با روش vntr (variable number tandem repeat) و spoligotyping با الگوی اکثر m. bovis‌‌های در گردش موجود در بین جمعیت گاوی ایران مشابهت داشت ولی در مورد بیمار دوم اگر چه شباهتی در روش vntr با یک الگوی کمیاب وجود داشت ولی با روش spoligotyping متفاوت با آن بود. در نهایت مشخص شد که یکی از جدایه‌های m. bovis از نظر الگوی ژنتیکی تشابهی با ژنوتیپ‌های پیشین گزارش‌شده از ایران را نداشت. نتیجه‌گیری: تنها راه مبارزه با سل گاوی برنامه‌ریزی صحیح کنترل و ریشه‌کنی آن می‌باشد. این کار به طور عمده بر اساس تست مکرر توبرکولین، خارج ساختن تمامی حیوانات آلوده از گله، کشتار گاوهای آلوده، پاستوریزاسیون شیر و واکسینلسیون افراد با واکسن bcg می‌باشد.