جداسازی و شناسایی سویه‌های انتروباکتریاسه تولید کننده آنزیم کارباپنماز kpc و تعیین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی آن‌ها

مقدمه: هدف از این مطالعه، جداسازی و شناسایی سویه‌های انتروباکتریاسه‌ی تولید کننده‌ی آنزیم کارباپنماز kpc (klebsiella pneumoniae carbapenemase) و تعیین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی در آن‌ها در چند بیمارستان شهر اصفهان بود که به طور جامع بررسی نشده بود. روش‌ها: به منظور بررسی وجود آنزیم کارباپنماز kpc از آزمون هاج تغییر یافته (mht یا modified hodge test) و آزمون تاییدی آن توسط تعیین کمترین غلظت ممانعتی (mic یا minimum inhibitory concentration) به روش etest (epsilometr test) برای ایمی‌پنم استفاده شد و الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی آن‌ها توسط روش دیسک دیفیوژن (kirby-bauer) تعیین گردید. یافته‌ها: تعداد 475 سویه انتروباکتریاسه از نمونه‌های بالینی مختلف در طی 9 ماه (تیر 1391 تا فروردین 1392) از سه بیمارستان شهر اصفهان جداسازی شدند که از این تعداد، 285 ایزوله (60 درصد) اشرشیاکلی، 128 ایزوله (27 درصد) کلبسیلا (75 عدد کلبسیلا پنومونیه)، 16 ایزوله (3.4 درصد) انتروباکتر ائروژنز، 12 ایزوله (2.5 درصد) پروتئوس ولگاریس، 9 ایزوله (1.9 درصد) انتروباکترکلواسه‌آ، 8 ایزوله (1.7 درصد) سیتروباکتر فروندی، 4 ایزوله (0.84 درصد) پروتئوس میرابیلیس، 4 ایزوله (0.84 درصد) شیگلا سونئی، 3 ایزوله (0.6 درصد) سیتروباکتر دایورسوس، 3 ایزوله (0.6 درصد) سراشیا مارسه سنس، 2 ایزوله (0.42 درصد) سالمونلا پاراتیفی a و یک ایزوله (0.2 درصد) هم پروویدانسیا استوارتی بودند. برای باکتری اشرشیاکلی مقاومت به دو دیسک سفتازیدیم و سفوتاکسیم و نیز میزان غیر حساس بودن (نیمه حساس یا مقاوم) برای دو دیسک ایمی‌پنم و مروپنم به ترتیب 60، 63، 6 و 9 درصد، برای باکتری کلبسیلا به ترتیب 70، 75، 55 و 58 درصد و در مورد گونه کلبسیلا پنومونیه به ترتیب 100، 100، 95 و 94 درصد و برای دیگر سویه‌ها به ترتیب 20، 17، 5 و 3 درصد بود. آزمون آنزیم کارباپنماز kpc برای 2 سویه (0.7 درصد) از سویه‌های اشرشیاکلی، 65 سویه (87 درصد) از سویه‌های کلبسیلا پنومونیه و یک سویه پروتئوس ولگاریس (6 درصد) از سویه‌های پروتئوس مثبت بود. همگی سویه‌هایی که آزمون هاج تغییر یافته‌ی آن‌ها در مرحله‌ی قبلی مثبت بود، mic ایمی‌پنم آن‌ها نیز در محدوده‌ی مقاوم بود و بنابراین، مقاومت به کارباپنم در آن‌ها ثابت شد. نتیجه‌گیری: به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که در بین گونه‌های شایع انتروباکتریاسه، باکتری کلبسیلا پنومونیه نسبت به سایر باکتری‌ها حاوی میزان بالاتری از آنزیم kpc بود و اغلب گونه‌های آن دارای مقاومت چند دارویی بالایی بودند.