مقایسه‌‌ی کارکردهای اجرایی در مصرف کنندگان شیشه، هروئین و افراد هنجار

قدمه: سوء مصرف مواد؛ به عنوان مشکلی جهانی و یک بیماری مغزی شناخته شده است. هدف از این پژوهش، مقایسه‌ی کارکردهای اجرایی در مصرف کنندگان هروئین و شیشه و گروه شاهد بود.روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه‌ای از نوع پس رویدادی است. روش نمونه‌گیری دو گروه شیشه و هروئین به صورت هدفمند بود و گروه شاهد به صورت تصادفی انتخاب شدند. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل مصرف کنندگان شیشه و هروئین در شهر اصفهان در سال 1391 بود که به مراکز درمانی، نگهداری (کمپ) و کلینیک‌های روانپزشکی و ترک اعتیاد شهر اصفهان مراجعه می‌نمودند. در نهایت، 75 نفر در سه گروه شیشه (25 نفر)، هروئین (25 نفر) و گروه شاهد (25 نفر) با توجه به معیارهای وابستگی به مواد dsm-iv-tr (diagnostic and statistical manual of mental disorders- text revision) انتخاب شدند و بر اساس آزمون‌های عصب روانشناختی برج لندن (tower of london) و استروپ (stroop) مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: افراد شاهد در دو آزمون برج لندن و استروپ، عمکرد بهتری داشتند (05/0 > p). گروه هروئین در آزمون برج لندن نسبت به گروه شیشه عملکرد بهتری داشتند (05/0 > p)؛ اما در آزمون استروپ، عملکرد دو گروه مصرف کننده‌ی شیشه و هروئین تفاوت معنی‌داری نداشت.نتیجه‌گیری: مصرف شیشه و هروئین در سیستم‌های فرونتا استریاتال، به خصوص قشر پره فرونتال و کارکردهای عصب روانشناختی (عملکردهای اجرایی)، نقایص بیشتر و دراز مدت نشان می‌دهد. با الهام از این یافته‌ها، می‌توان برنامه‌های توانبخشی شناختی تخصصی برای آماده‌سازی این افراد جهت ورود دوباره به زندگی فردی، شغلی و اجتماعی طراحی نمود.