بررسی تنوع ژنتیکی نشانگر rs4148326 واقع در ناحیه‌ی ژنی ugt1a1: یک نشانگر آگاهی‌دهنده برای تشخیص‌ مولکولی سندرم کریگلر نجار

مقدمه: سندرم کریگلر- نجار یک بیماری نادر با وراثت اتوزومی مغلوب می‌باشد که با افزایش بیلی‌روبین غیر کونژوگه و غیر همولیتیک شناخته می‌شود. بیماری در اثر جهش در ژن ugt1a1 که باعث فقدان یا کاهش فعالیت آنزیم ugt1a1 و در نتیجه عدم ترکیب بیلی‌روبین با گلوکورونیک اسید می‌گردد، ایجاد می‌شود. تشخیص مولکولی این سندرم مبتنی بر روش بررسی مستقیم جهش‌ها می‌باشد، ولی با توجه به تنوع بالای جهش‌ها و پر هزینه و وقت‌گیر بودن روش مزبور، بررسی غیر مستقیم جهش‌ها و آنالیز پیوستگی با استفاده از نشانگرهای چند شکلی به عنوان روش جایگزین پیشنهاد می‌گردد. نشانگرهای چند شکلی متعددی در ناحیه‌ی ژنی ugt1a1 گزارش شده‌اند.روش‌ها: با بررسی بیوانفورماتیک مارکرهای ناحیه‌ی ژنی ugt1a1، مارکر rs4148326 با توالی c/t، واقع در ناحیه‌ی 5’ این ژن جهت مطالعه در جمعیت ایرانی انتخاب شد. به این منظور نمونه‌ای از افراد سالم جمعیت اصفهان شامل 186 فرد غیر خویشاوند با استفاده از تکنیک tetra-primer arms pcr (tetra-primer amplification refractory mutation system polymerase chain reaction) تعیین ژنوتیپ شدند. نتایج حاصله با نرم‌افزار genepop از نظر آماری بررسی شدند.یافته‌ها: بر اساس نتایج به دست آمده، فراوانی هتروزیگوسیتی نشانگر rs4148326، 9/62 درصد و فراوانی آللی آن برای آلل t و c به ترتیب 94/66 درصد و 06/33 درصد بود. بررسی تعادل ‌هاردی- وینبرگ (hardy weinberg equilibrium یا hwe) نیز نشان داد که جمعیت اصفهان برای نشانگر rs4148326 در تعادل بود.نتیجه‌گیری: نتایج به دست‌آمده در این مطالعه نشانگر rs4148326 را در نمونه‌ای از جمعیت ایرانی به عنوان یک نشانگر آگاهی‌دهنده در تشخیص‌های مولکولی سندرم کریگلر- نجار به روش آنالیز پیوستگی معرفی می‌نماید.