همراهی تغییر سطح نشان‌های هیستونی h3k9ac و h3k9me2 در ناحیه‌ی تنظیمی ژن‌های ترانزیشن پروتئین و پروتامین با نقص اسپرماتوژنز

مقدمه: اسپرماتوژنز موفق نیازمند مجموعه‌ای از وقایع اپی‌ژنتیکی بسیار کنترل شده است که به فشردگی کروماتین اسپرم ختم می‌شود. طی این وقایع اپی‌ژنتیکی، بیان ترانزیشن پروتئین‌ها (transition nuclear proteins یا tnps) و پروتامین‌ها (protamines یا prms) افزایش می‌یابد تا جانشین هیستون‌ها شوند. بسیاری از عوامل اپی‌ژنتیکی در تنظیم بیان این ژن‌ها موثرند. بنابراین، بررسی تغییرات هیستونی مثل h3k9ac و h3k9me2 به عنوان یک ابزار قدرتمند در تنظیم ژن‌های یاد شده می‌تواند درک بهتری از مکانیسم‌های مولکولی ناباروری فراهم کند. روش‌ها: به این منظور، پس از تایید کمیته‌ی اخلاق در پژوهش پژوهشگاه رویان، از 60 بیمار آزواسپرم مراجعه کننده به پژوهشگاه رویان رضایت‌نامه گرفته شد. سپس، بر اساس نتایج اسپرموگرام و داده‌های پاتولوژی، بیماران به سه گروه توقف کامل بلوغ اسپرم، سلول سرتولی تنها و اسپرماتوژنز کم به عنوان شاهد مثبت تقسیم شدند. بیان ژن‌های ترانزیشن پروتئین و پروتامین با استفاده از روش quantitative reverse transcription-polymerase chain reaction (qrt-pcr) بررسی شد. همچنین، chromatin immunopercipitation (chip) همراه با real-time pcr برای بررسی میزان حضور h3k9ac و h3k9me2 در ناحیه‌ی تنظیمی ژن‌های پیش‌گفته انجام شد. یافته‌ها: نتایج کاهش معنی‌داری در بیان ژن‌های ترانزیشن پروتئین و پروتامین در دو گروه توقف کامل بلوغ اسپرم و سلول سرتولی تنها در مقایسه با گروه شاهد نشان داد. این داده‌ها، با نتایج chip هم‌خوانی داشت؛ به طوری که در ناحیه‌ی تنظیمی ژن‌های پیش‌گفته در دو گروه دارای نقص اسپرماتوژنز در مقایسه با شاهد، کاهش حضور h3k9ac (نشان فعال کننده) و افزایش حضور h3k9me2 (نشان سرکوبگر) دیده شد. نتیجه‌گیری: این یافته‌ها به ارتباط معنی‌دار تغییرات هیستونی با تغییر بیان ژن‌های دخیل در فشرده‌سازی کروماتین اسپرم و نقص اسپرماتوژنز در ناباروری مردان اشاره دارد.