بررسی اثر قطره‌ی چشمی تتراکائین در مقایسه با دارونما بر رفلکس چشمی قلبی در جراحی استرابیسم

عمل جراحی استرابیسم با دست‌کاری اجزای ساختمانی داخل چشم همراه است که می‌تواند منجر بروز رفلکس چشمی قلبی (oculocardiac reflex یا ocr) گردد. با توجه به اثرات خطرناک رفلکس قلبی چشمی، مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی اثرات استفاده از قطره‌ی چشمی تتراکائین به عنوان قطع کننده‌ی امواج عصبی موضعی بر رفلکس چشمی قلبی در جراحی استرابیسم انجام شد.روش‌ها: این کارآزمایی بالینی، شامل 70 نفر از بیماران تحت جراحی استرابیسم بود که به صورت تصادفی به دو گروه دارونما (اشک مصنوعی) و گروه تتراکائین تقسیم شدند. بلافاصله پس از بیهوشی و قبل از هر گونه مداخله‌ی جراحی، 3 قطره از محلول مورد بررسی در هر یک از چهار جهت چشم بیماران ریخته شد. برای همه‌ی بیماران، تعداد ضربان قلب، فشار خون سیستول و دیاستول، میانگین فشار شریانی و تعداد تنفس در زمان‌های مختلف ثبت گردید. بروز (افت ضربان قلب بیش از 20 درصد) و شدت (خفیف، متوسط و شدید) ocr در مراحل آزادسازی و برش عضله، زمان لازم جهت بهبود رفلکس چشمی قلبی و دز آتروپین مصرفی، ارزیابی و مقایسه شد.یافته‌ها: بروز رفلکس چشمی قلبی در مرحله‌ی آزادسازی میان دو گروه تتراکائین (8) و گروه دارونما (11) متفاوت نبود (0.42 = p)، اما در مرحله‌ی برش در گروه دارونما (9) بیشتر از گروه تتراکائین (2) بود (0.02 = p). شدت رفلکس چشمی– قلبی در مرحله‌ی ‌آزادسازی در میان دو گروه تتراکائین (خفیف = 5، متوسط = 2، شدید = 1) و گروه دارونما (خفیف = 8، متوسط = 0، شدید = 3) متفاوت نبود (0.44 = p)، اما در مرحله‌ی برش در گروه دارونما (خفیف = 1، متوسط = 8، شدید = 0) بیشتر از گروه تتراکائین (خفیف = 1، متوسط = 1، شدید = 0) بود (0.02 = p). مدت زمان بهبود ocr (0.74 = p) و میزان آتروپین مورد استفاده (0.92 = p) در دو گروه تفاوتی نشان نداد.نتیجه‌گیری: استفاده از قطره‌ی تتراکائین موضعی، تنها باعث کاهش بروز و شدت رفلکس چشمی– قلبی در مرحله‌ی برش جراحی استرابیسم می‌گردد. برای اظهار نظر قطعی در این زمینه، انجام مطالعات تکمیلی بیشتر توصیه می‌شود.