بررسی شیوع سنگ‌های دستگاه ادراری در شیرخواران و کودکان مبتلا به هیدرونفروز مادرزادی و فاکتورهای مرتبط با آن

مقدمه: هیدرونفروز یافته‌ی به نسبت شایعی در بررسی‌های داخل رحمی است. حدود نیم تا دو درصد از سونوگرافی‌های داخل رحمی، آنومالی سیستم ادراری را در جنین نشان می‌دهد. در این مطالعه، شیوع سنگ‌های ادراری و عوامل خطرساز ایجاد آن، در بیماران مبتلا به هیدرونفروز مادرزادی، مورد بررسی قرارگرفت.روش‌ها: کلیه‌ی نوزادانی که در طی فاصله‌ی زمانی اسفندماه 1382 تا اسفندماه 1392 به علت هیدرونفروز قبل از تولد، به بیمارستان بوعلی سینای ساری مراجعه کرده، در سونوگرافی‌های سریال شواهدی از سنگ کلیه یا مجاری ادراری داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای کودکان مبتلا به سنگ دستگاه ادراری، بررسی از نظر علل متابولیک و عفونی ایجاد سنگ انجام گرفت.یافته‌ها: از 285 نوزاد با هیدرونفروز مادرزادی، 52 مورد (18 درصد) مبتلا به سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری بودندکه از این بین، 40 نفر پسر و 12 نفر دختر بودند. اندازه‌ی سنگ‌ها از 3 تا 9 میلی‌متر بود. سنگ‌های ادراری در 10 درصد بیماران مبتلا به رفلاکس و 25-20 درصد بیماران مبتلا به انسدادهای ادراری مشاهده شد. شایع‌ترین اختلال متابولیک موجود، هایپرکلسیوری بود که بیش از همه، در بیماران مبتلا به دریچه‌ی پیشابراه خلفی بروز داشت. تنها یک مورد هیپراگزالوری و دو مورد هیپوسیتراتوری وجود داشت و موردی از سیستینوری مشاهده نشد. 29 درصد از بیماران دچار رفلاکس و 13 درصد از بیماران مبتلا به انسداد محل اتصال حالب به لگنچه، دچار عفونت ادراری بودند ولی هیچ‌یک از بیماران مبتلا به دریچه‌ی پیشابراه خلفی، سابقه‌ای از عفونت ادراری قبل از تشکیل سنگ نداشتند. در 23 بیمار (58 درصد) هیچ اختلال متابولیک یا عفونی یافت نشد.نتیجه‌گیری: سنگ کلیه، عارضه‌ی مهم و شایعی در بیماران مبتلا به هیدرونفروز قبل از تولد است. هرچند در حدود دوسوم بیماران هیچ فاکتور مساعد کننده‌ی عفونی یا متابولیک یافت نمی‌شود، ولی عفونت ادراری و هیپرکلسیوری به عنوان فاکتورهای مساعدکننده‌ی ایجاد سنگ کلیه در بیش از یک سوم بیماران موجود است.