اثر مدت زمان متفاوت استرس بر تغییرات حافظه‌ی فضایی و شناختی در موش‌های صحرایی نر

مقدمه: استرس به عنوان یک عامل خطرناک در پیشبرد اختلالات روان‌شناختی و حافظه قلمداد می‌شود. قرار گرفتن در معرض استرس اثرات متفاوتی بر حافظه دارد. به عبارتی، استرس قادر است باعث افزایش و کاهش حافظه گردد و یا حتی هیچ تاثیری بر آن نداشته باشد. مطالعه‌ی حاضر اثر زمان‌بندی‌های متفاوت استرس را بر روی تغییرات حافظه‌ی فضایی و شناختی مورد بررسی قرار می‌دهد.روش‌ها: در این مطالعه، از 28 موش صحرایی نر(7 = n) نژاد ویستار استفاده گردید. گروه‌های مورد مطالعه عبارت از گروه‌های شاهد، استرس حاد، میان‌مدت و مزمن بودند. جهت القای استرس، از استرس بی‌حرکتی استفاده شد. عملکرد حافظه‌ی فضایی و شناختی به ترتیب با استفاده از آزمون‌های رفتاری شناسایی اجسام جابه‌جا شده (olt یا object location test) و شناخت اجسام جدید (nor یا novel object recognition) مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان، سطح کورتیکوسترون سرم با روش elisa (enzyme-linked immunosorbent assay) اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: مدت زمان شناسایی جسم در طول مرحله‌ی آزمون nor در گروه‌های استرس میان‌مدت و مزمن، به ترتیب به طور معنی‌داری (0/001 > p و 0/050 > p) پایین‌تر از گروه شاهد بود. اما مقایسه‌های مشابه برای مدت زمان شناسایی جسم در آزمون olt، کاهش غیر معنی‌داری را در تمامی گروه‌های استرس در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند. سطح کورتیکوسترون به طور معنی‌داری (0/010 > p و 0/050 > p) در گروه‌های استرس میان‌مدت و مزمن در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت.نتیجه‌گیری: استرس مزمن و به خصوص استرس میان‌مدت حافظه‌ی شناختی را دچار نقص کردند. در حالی که استرس حاد، میان‌مدت و مزمن باعث بروز اختلال قابل توجهی در حافظه‌ی فضایی نشدند. بنابراین، زمان‌بندی متفاوت استرس بر بروز اختلالات حافظه‌ی شناختی موثر می‌باشد.