بررسی اثربخشی بالینی داروی زولدرونیک اسید در پیشگیری و درمان پوکی استخوان دوران بعد از یائسگی زنان در مقایسه با داروهای رایج

مقدمه: با توجه به توسعه‌ی روزافزون داروها و نیز با عنایت به این مهم که مشتریان خدمات سلامت قادر به ارزیابی جوانب بالینی و مالی فن‌آوری‌های پزشکی نیستند، بررسی اثربخشی بالینی داروها از اهمیت به‌سزایی برخوردار می‌باشد. در همین راستا، مطالعه‌ی حاضر به منظور بررسی اثربخشی بالینی داروی زولدرونیک اسید در پیشگیری و درمان پوکی استخوان دوران بعد از یائسگی زنان در مقایسه با داروهای رایج انجام گردید.روش‌ها: این پژوهش به روش مطالعه‌ی مروری نظام‌مند انجام شد. بانک‌های اطلاعاتی cochrane، pubmed، embase و google scholar با کلید واژه‌های bone mineral density، bone fracture، male osteoporosis، zoledronic acid وpost-menopausal women osteoporosis جستجو شدند. معیارهای ورود شامل کلیه‌ی زنان در معرض ابتلا به پوکی استخوان یا مبتلا به پوکی استخوان در دوره‌ی بعد یائسگی بود که حداقل یک بار از داروی زولدرونیک اسید جهت پیشگیری یا درمان پوکی استخوان استفاده کرده بودند. پیامد‌های مد نظر نیز شامل کاهش شکستگی‌های استخوان مانند شکستگی استخوان‌های مهره، هیپ، افزایش تراکم استخوان، کاهش ترناور استخوان، کاهش تحلیل استخوان، بهبود معنی‌دار در کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی در بیماران مبتلا به شکستگی بودند. طراحی مطالعات (design) بررسی شده، کارآزمایی بالینی تصادفی شده (rct یا randomized controlled trial) و زبان مقالات انگلیسی بوده است.یافته‌ها: استفاده از زولدرونیک اسید باعث افزایش معنی‌دار در bmd (bone mineral density) توتال هیپ، bmd مهره‌های کمری، bmd گردن فمور، bmd قسمت تروکانتر استخوان هیپ، bmd بخش دیستال رادیوس، کاهش معنی‌دار بروز شکستگی استخوان هیپ، شکستگی‌های مورفومتریک مهره‌ای، شکستگی‌های مهره‌ای، هر نوع شکستگی کلینیکی، شکستگی‌های مهره‌ای کلینیکی و خطر شکستگی غیر مهره‌ای، کاهش معنی‌دار نشانگرهای ترناور استخوان در گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد ‌شد.نتیجه‌گیری: با توجه به ایمنی و اثربخشی بالینی زولدرونیک اسید، استفاده از این دارو در پیشگیری و درمان پوکی استخوان در زنان در دوره‌ی بعد از یائسگی به خصوص جهت کاهش بار اقتصادی ناشی از شکستگی‌ها توصیه می‌شود.