بررسی آلودگی به انواع مایکوتوکسین‌ها در نان‌های ضایعاتی بازیافت شده در دو منطقه‌ی شهرداری تهران

مقدمه: بسیاری از گونه‌های قارچی با تولید مایکوتوکسین‌های پایدار در مواد غذایی، می‌توانند عامل خطرناکی برای انسان باشند. نان یکی از مواد در معرض آلودگی به قارچ‌ها است و کپک‌ها عمده‌ترین عامل میکروبی آلوده کننده‌ی نان هستند. هدف از این پژوهش، بررسی آلودگی میکروبی و شیمیایی نان‌های ضایعاتی، به کپک و مخمرهای پاتوژن و انواع مایکوتوکسین‌های تولید شده در دو منطقه‌ی شهرداری تهران بود. روش‌ها: جهت کشت 20 نمونه‌ی نان ضایعاتی جمع‌آوری شده در ادارات بازیافت شهرداری تهران، از محیط‌های کشت عمومی قارچ، جهت شناسایی کپک و مخمر استفاده شد. جهت تشخیص آلودگی نمونه‌ها به مایکوتوکسین‌ها، از روش (highperformance liquid chromatography یا hplc) و آشکارساز فلوئورسانس (fuorescence detector یا fld) استفاده گردید. یافته‌ها: از 20 نمونه‌ی مورد آزمایش، تنها یک نمونه عاری از آلودگی قارچی بود و 19 نمونه‌ی دیگر، دارای آلودگی به کپک نظیر جنس آسپرژیلوس، پنی‌سیلیوم، موکورهای رایزوپوس و مخمر مانند جئوتریکوم کاندیدوم، کاندیدیا آلبیکنز و ساکرومایسس سروزیه بودند. از مجموع نمونه‌های مورد بررسی، 8 نمونه آلودگی به مایکوتوکسین‌های آفلاتوکسین، اکراتوکسین a و دی‌اکسی نیوالنول داشتند و هیچ یک از نمونه‌ها به زیرالنون آلوده نبودند. نتیجه‌گیری: وجود آلودگی‌های قارچی در نان، امری اجتناب ناپذیر و تهدیدی جدی برای سلامت انسان و دام به حساب می‌آید. از این رو، کنترل بهداشتی ضایعات نان و فراورده‌های حاصل از آن، جهت کاهش یا حذف خطرات میکروبی در هنگام بازیافت نان و امکان استفاده‌ی مجدد آن ضروری می‌باشد.