بررسی کمی اثر رفع انقباضی فراکسیون‌های حاصل از عصاره‌ی گیاه pycnocycla spinosa decne ex. boiss بر انقباضات ایلئوم رت با استفاده از روش bioassay

مقدمه: عصاره‌ی اندام هوایی گیاه pycnocycla spinosa (p. spinosa) دارای اثرات ضد اسهال و آنتی اسپاسمودیک است و اثر ضد اسهال آن از نظر کمی و کیفی بسیار به لوپرامید نزدیک است. هدف از این مطالعه، شناسایی فراکسیون فعال جدا شده از عصاره‌ی‌ گیاه p.spinosa با استفاده از روش bioassay بر روی انقباضات ایلئوم رت است.روش‌ها: از اندام هوایی گیاه p. spinosa به روش ماسیراسیون عصاره‌ی متانولی تهیه و سپس فراکسیون‌های آن بر اساس پلاریته جدا و اثر ضد انقباضی آن‌ها بر روی اسپاسم عضلانی ایجاد شده توسط 1kc روی بافت جدا شده‌ی ایلئوم تعیین و با عصاره‌ی تام مقایسه شد. سپس اثر آنتی اسپاسمی فراکسیون موثرتر انتخاب و با عصاره‌ی اندام هوایی و نیز گروه شاهد مقایسه گردید. انقباضات بر اساس حداکثر دامنه‌ی انقباضات ثبت شده اندازه‌گیری شد و بر اساس درصد پاسخ اولیه بیان گردید. منحنی غلظت پاسخ برای هر گروه آزمایش رسم گردید و مقدار 50 ic (غلظتی از عصاره که موجب 50 درصد حداکثر اثر مهار می‌شود) محاسبه شد.یافته‌ها: از میان هفت فراکسیون جدا شده از عصاره‌ی گیاه p. spinosa، اولین فراکسیون که غیر پلارترین ترکیبات را نسبت به سایر فراکسیون‌ها دارا می‌باشد، قوی‌ترین اثر رفع انقباضی را دارد.نتیجه‌گیری: عصاره‌ی گیاه p. spinosa حاوی ترکیبات فعال متعددی است، اما قدرت آن‌ها با هم متفاوت است. در این تحقیق، قوی‌ترین ترکیبات در فراکسیون اول وجود دارند و از این رو شناسایی ساختار شیمیایی ترکیب موجود در این فراکسیون توصیه می‌شود.