بررسی سابقه‌ی میزان استفاده از خدمات سلامت روان در اقدام کنندگان به خودکشی به روش خودسوزی ارجاع شده به مرکز بیمارستانی سوانح سوختگی شهید مطهری تهران

مقدمه: خودکشی، یکی از چالش‌های جدی بشر امروز است. با توجه به این که در کشور ما، مطالعه‌ای مبنی بر بررسی میزان استفاده از خدمات سلامت روان و خودکشی به روش خودسوزی انجام نشده بود، لزوم انجام مطالعه‌ای جهت تعیین سابقه‌ی استفاده از خدمات سلامت روان در اقدام کنندگان به خودکشی به روش خودسوزی مفید و منطقی به نظر می‌رسید. روش‌ها: این مطالعه‌ی توصیفی، از آبان ماه 1392 به مدت یک سال در بیمارستان سوانح سوختگی شهید مطهری تهران انجام شد. مراجعینی که طی این مدت با اقدام ‌به خودکشی به روش خودسوزی، به بخش سوانح سوختگی و اورژانس بیمارستان مراجعه نموده بودند، شناسایی و پس از اخذ رضایت‌نامه‌ی آگاهانه، پرسش‌نامه‌ی دسترسی به خدمات سلامت روان طی یک سال گذشته برای آن‌ها تکمیل شد. یافته‌ها: متوسط سن افراد شرکت کننده در مطالعه، 33/7 سال بود. طی یک سال قبل از اقدام به خودسوزی، 27/5 درصد از افراد مورد بررسی به روان‌پزشک، 20/0 درصد به روان‌شناس بالینی و در مجموع، 37/0 درصد دست کم به یکی از این دو گروه مراجعه داشتند. شایع‌ترین علل مراجعه‌ی افراد به روان‌پزشک به‌ترتیب، عبارت از مشکلات خواب، مشکلات خانوادگی، پرخاشگری، مسایل مرتبط با اعتیاد، علایم افسردگی و علایم اضطراب بود. همچنین، 12/5 درصد افراد شرکت کننده در مطالعه، طی یک سال پیش از اقدام اخیر برای خودسوزی، سابقه‌ی بستری روان‌پزشکی داشتند. 57/5 درصد از افراد بررسی ‌شده، طی یک سال قبل به سایر درمانگران مراجعه کرده بودند و در کل، 62/5 درصد، دست کم یک درمانگر یا شبه درمانگر را ملاقات کرده بودند.نتیجه‌گیری: به دلیل عدم آگاهی افراد اقدام کننده به خودکشی از خدمات سلامت روان و نیز وجود باورهای نادرست در مورد اختلالات روانی و مصرف داروهای روان‌پزشکی در این افراد، توصیه می‌شود اطلاع‌رسانی بیشتر در قالب خدمات سلامت روان به صورت جامعه‌نگر انجام شود. این خدمات، در ابعاد مختلف فردی، خانوادگی، اجتماعی و آموزشی افراد در معرض اقدام به خودکشی، می‌تواند نقش داشته باشد.