شناسایی گونه‌های عامل Leishmaniasis پوستی در شهرستان درگز

مقدمه: leishmaniasis پوستی، از بیماری‌های انگلی پوستی است که در بسیاری مناطق جهان به ویژه ایران به صورت اندمیک وجود دارد. هر چند روش میکروسکوپی روش متداول تشخیص بیماری می‌باشد، اما تشخیص گونه‌های عامل leishmaniasis به صورت میکروسکوپی و یا از طریق یافته‌های بالینی امکان پذیر نیست. برای این منظور، روش‌های مولکولی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. روش‌ها: در این مطالعه، شناسایی گونه‌ی عامل leishmaniasis پوستی در شهرستان درگز به روش polymerase chain reaction (pcr) با هدف قرار دادن ژن کینتوپلاست kinetoplast-dna (kdna) مورد بررسی قرارگرفت. این مطالعه بر روی 94 نمونه‌ی گرفته شده از بیماران مشکوک به leishmaniasis مراجعه کننده به مراکز درمانی شهرستان درگز انجام شد. لام‌ها به روش گیمسا (gimsa) رنگ‌آمیزی شدند و مورد بررسی مستقیم قرار گرفتند. pcr با استفاده از پرایمرهای اختصاصی dna کینتوپلاست انجام شد و نتایج به دست آمده، توسط نرم‌افزار آماری spss و آزمون χ2 تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: در بین 94 مراجعه کننده‌ی مشکوک به leishmania، لام میکروسکوپی 82 نفر (87/2 درصد) از بیماران و با روش مولکولی 85 نفر (90/4 درصد) از بیماران مثبت شدند که تعداد 63 مورد (74/1 درصد) leishmania major و 22 مورد (25/9 درصد) leishmania tropica بودند. با در نظر گرفتن روش kdna-pcr به عنوان یک روش استاندارد، ویژگی روش مستقیم میکروسکوپی 100 درصد و حساسیت آن 96 درصد محاسبه گردید. در این مطالعه، بین ابتلا به بیماری و فصل بروز (0/045 = p)، محل سکونت (0/004 = p)، جدید یا کهنه بودن ساختمان مسکونی (0/003 = p) و همچنین، نزدیکی به محل زندگی جوندگان (0/025 = p) رابطه‌ی معنی‌داری وجود داشت. بیشترین رخداد زخم‌های ناشی از leishmania در نواحی دست و صورت بود. نتیجه‌گیری: شهرستان درگز به عنوان کانون zoonotic leishmaniasis مطرح بوده است؛ نتایج این مطالعه نشان می‌دهد کانون‌های جدیدی از anthroponotic leishmaniasis نیز در این منطقه وجود دارد. leishmania major عامل غالب بروز leishmaniasis پوستی در این شهرستان بود ولی leishmania tropica نیز به مقادیر کمتری در آن وجود داشت.