شیوع اختلالات عضلانی- اسکلتی و ارزیابی وضعیت حین آندوسکوپی و کلونوسکوپی در پزشکان فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد شهر اصفهان

مقدمه:پزشکان فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد، به دلیل کار در موقعیت‌های گوناگون در درمانگاه و بیمارستان، در صورت عدم وضعیت‌گیری صحیح، می‌توانند مستعد مشکلات عضلانی- اسکلتی مختلف باشند. مطالعه‌ی حاضر، با هدف بررسی ارتباط وضعیت قرارگیری این افراد با بروز مشکلات عضلانی- اسکلتی انجام شد.روش‌ها: سه روش بررسی وضعیت شامل گزارش فردی، روش عینی (مشاهده‌ای) و اندازه‌گیری مستقیم وجود دارد. بر اساس مطالعات، روش عینی از نظر روایی و پایایی، روش بهتری است. در این مطالعه، با استفاده از ابزارهای rapid upper limb assessment (rula) و ovako working posture assessment system (owas)، حرکات پزشکان حین انجام آندوسکوپی و کلونوسکوپی با مشاهده‌ی مستقیم مورد آنالیز قرار گرفت. همچنین، پرسش‌نامه‌ی nordic به منظور بررسی مشکلات عضلانی- اسکلتی، توسط آن‌ها تکمیل گردید. یافته‌ها: سطح خطر وضعیت بر اساس owas، در 22/2 درصد موارد، 1 و در 77/8 درصد موارد، 2 به دست آمد. سطح خطر وضعیت بر اساس rula، در 38/9 درصد موارد 4، در 38/9 درصد موارد 5 و در 22/2 درصد موارد 6 بود. میزان مشکلات عضلانی- اسکلتی بر اساس nordic با سطح خطر بر اساس rula رابطه‌ی مستقیم داشت، اما با سطح خطر بر اساس owas رابطه‌ی معنی‌داری نداشت. سطح خطر بر اساس rula، با تعداد عمل در روز رابطه‌ی مستقیم داشت. همچنین، میزان مشکلات عضلانی- اسکلتی بر اساس nordic با تعداد عمل در روز و شاخص توده‌ی بدنی (body mass index یا bmi) رابطه‌ی مستقیم داشت. سطح خطر بر اساس rula، با میزان مشکلات عضلانی- اسکلتی در گردن، بالای کمر و زانو رابطه‌ی مستقیم داشت. نتیجه‌گیری: مشکلات عضلانی- اسکلتی در میان پزشکان فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد شهر اصفهان از شیوع بالایی برخوردار بود. خطر بروز این مشکلات نیز در حد زیادی ارزیابی شد. شاخص توده‌ی بدنی و تعداد بالای عمل در روز، باعث افزایش سطح خطر وضعیت و مشکلات عضلانی- اسکلتی به صورت هم‌زمان می‌شود. از این رو، کاهش تعداد عمل و یا افزایش زمان استراحت میان نوبت‌ها، انجام آندوسکوپی و کلونوسکوپی به صورت منقطع، افزایش دقت در وضعیت‌گیری صحیح و استفاده از تکنیک تله‌روبوتیک به جای روش دستی در پزشکان فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد که دارای بار کاری بیشتری هستند، موثر خواهد بود.