تاثیر عصاره‌ی آبی کندر بر ساختار بافت بیضه و تغییرات هورمونی محور هیپوفیز بیضه به دنبال تیمار با سم ارگانوکلره‌ی آندوسولفان در موش صحرایی نر نابالغ

مقدمه: سم ارگانوکلره‌ی آندوسولفان باعث کاهش توانایی تولید مثل می‌شود. در طب سنتی، از گیاهان دارویی جهت درمان ناباروری استفاده شده است. کندر گیاهی است که برای درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. هدف این تحقیق، بررسی اثرات عصاره‌ی آبی کندر بر کیفیت اسپرم و تغییرات هورمونی محور هیپوفیز بیضه به دنبال تیمار با سم ارگانوکلره‌ی آندوسولفان بود.روش‌ها: 40 سر موش صحرایی نر نابالغ به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم شدند. گروه شاهد آب مقطر، گروه تجربی 1، 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره‌ی آبی کندر به مدت چهار هفته، گروه تجربی 2 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم سم آندوسولفان به مدت دو هفته و گروه تجربی 3 و 4، دو هفته‌ی اول 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم سم آندوسولفان و سپس، چهار هفته 250 و 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره‌ی آبی کندر دریافت کردند. تجویز عصاره‌ی روزانه و اندوسولفان هر سه روز یک بار و به روش خوراکی انجام گرفت. در انتهای دوره‌ی آزمایش، جهت اندازه‌گیری سطح سرمی هورمون‌های تستوسترون، lh (luteinizing hormone) و fsh (folliclestimulating hormone)، نمونه‌ی خونی از قلب حیوان گرفته شد. سپس، بیضه‌های حیوانات را در محلول فرمالین 10 درصد نگهداری کردیم. بعد از تثبیت بیضه‌ها و تهیه‌ی مقاطع 5 میکرومتری، به روش هماتوکسلین ائوزین رنگ‌آمیزی انجام شد.یافته‌ها: تجویز عصاره‌ی آبی کندر سبب افزایش معنی‌دار قطر اپی‌تلیوم زایا، لوله‌ی اسپرم‌ساز، هورمون تستوسترون و fsh در گروه تجربی 4 نسبت به گروه تجربی 2 گردید (0.05 >p). همچنین، تعداد سلول‌های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت، سرتولی و لیدیگ در گروه‌های تجربی 3 و 4 در مقایسه با گروه تجربی 2 دارای افزایش معنی‌داری بود (0.05 >p).نتیجه‌گیری: احتمال می‌رود، تجویز عصاره‌ی آبی کندر بتواند با کاهش تاثیر سم ارگانوکلره‌ی آندوسولفان، فعالیت محور هیپوفیز بیضه را افزایش دهد و سبب بهبود ساختار بافت بیضه گردد.