تاثیر آموزش اختصاصی‌سازی خاطرات (mest) بر مکانیسم‌های زیربنایی کلیت‌گرایی افراطی حافظه‌ی سرگذشتی در بیماران افسرده‌ی دارای تجربه‌ی ترومای کودکی

مقدمه: کلیت‌گرایی افراطی حافظه‌ی سرگذشتی یک عامل آسیب‌زای پایدار در افسردگی است که با تفکر نشخواری، اجتناب کارکردی و کنترل اجرایی پاتولوژیک همبسته است. افسردگی، از جمله مشکلات ناتوان‌ کننده‌ی حیطه‌ی بهداشت روان است که تمایل به مزمن شدن و عود دارد. در این مسیر، مطالعه‌ی تاریخچه‌ی زندگی افراد از مهم‌ترین نکاتی است که در پژوهش‌های پیشین نادیده گرفته ‌شده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر درمان آموزش اختصاصی‌سازی خاطرات (mest یا memory specificity training) بر کلیت‌گرایی افراطی حافظه‌ی سرگذشتی و ارتقای جنبه‌های روان‌شناختی مرتبط با بهبود افسردگی با در نظر گرفتن تاریخچه‌ی کودکی افراد بود. روش‌ها: در این مطالعه، که در سال‌های 93-1392 در مرکز شبانه‌روزی حمایت از نوجوانان محروم، وابسته به اداره‌ی بهزیستی استان کرمانشاه انجام شد، از بین 64 فرد افسرده، دارای تجارب تروماتیک دوره‌ی کودکی، 24 نفر با استفاده از مصاحبه‌ی تشخیصی مبتنی بر dsm-iv (diagnostic and statistical manual of mental disorders-iv) و نتایج مقیاس افسردگی beck، انتخاب و به ‌طور تصادفی به دو گروه اختصاص داده شدند. گروه آزمایش 5 جلسه‌ی هفتگی تحت مداخله قرار گرفتند. گروه شاهد نیز در لیست انتظار قرار گرفته، در 5 جلسه‌ی ملاقات گروهی شرکت کردند. پرسش‌نامه‌های روان‌شناختی amt (autobiographical memory test)، rrs (ruminative responses scale)، aaq-ii (acceptance and action questionnaire-ii) و spsi-r (social problem-solving inventory-revised) اجرا شد. آزمون‌های اندازه‌گیری مکرر، همبستگی pearson و همبستگی پاره‌ای به کار بسته شدند. یافته‌ها: قبل از اجرای مداخله، میانگین نمرات افسردگی 4/82 ‏±‏ 27/83 بود که پس از مداخله، به 6/07 ‏±‏ 17/00 و در پیگیری، به 4/18 ‏±‏ 12/91 تقلیل یافت و تغییرات معنی‌دار بود (0/01 = p). میانگین حافظه‌ی سرگذشتی اختصاصی، قبل از مداخله 3/5 بود که پس از مداخله، به 5/5 و در پیگیری، به 7/0 ارتقا یافت و تغییرات در هر مرحله، معنی‌دار بود (0/01 = p برای همه). نتایج، کاهش معنی‌دار اجتناب و نشخوار را نیز نسبت به گروه شاهد نشان داد. نتیجه‌گیری: درمان آموزش اختصاصی‌سازی خاطرات قادر است کلیت‌گرایی افراطی حافظه‌ی سرگذشتی را کاهش داده، با افزایش حافظه‌ی اختصاصی، به بهبود افسردگی و متغیرهای روان‌شناختی مرتبط با آن، مانند نشخوار فکری، اجتناب و حل مساله‌ی اجتنابی بینجامد.