بررسی اثر پروفیلاکسی و درمانی ال- آرژنین در پیش‌گیری از نفروتوکسیسیتی ناشی از سیس‌پلاتین در رت: نقش تفاوت جنسیت

مقدمه: نفروتوکسیسیتی از عوارض مهم درمان با سیس‌پلاتین است که ناشی از ایجاد استرس اکسیداتیو می‌باشد. نفروتوکسیسیتی ناشی از سیس‌پلاتین از یک طرف وابسته به جنس است و از طرفی، عامل اصلی برای محدود نمودن درمان با سیس‌پلاتین می‌باشد. از این رو، استفاده از مکمل‌ها برای پیش‌گیری و یا کاهش نفروتوکسیسیتی ناشی از سیس‌پلاتین ضروری است. این مطالعه، با هدف بررسی اثر پروفیلاکسی و درمانی ال- آرژنین در نفروتوکسیسیتی ناشی از سیس‌پلاتین در رت‌های نر و ماده طراحی گردید. روش‌ها: 16 سر رت نر و 20 سر رت ماده از نژاد ویستار به طور تصادفی در 8 گروه قرار گرفتند. گروه‌های 1 و 5 به عنوان گروه‌های شاهد مثبت نر و ماده، سیس‌پلاتین را با دوز روزانه 2/5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت یک هفته دریافت نمودند. گروه‌های 2 و 6 به عنوان گروه‌های پروفیلاکسی نر و ماده، ال- آرژنین را با دوز روزانه‌ 150 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت سه روز دریافت کردند و سپس از روز سوم، سیس‌پلاتین به مدت یک هفته تجویز شد. گروه‌های 3 و 7 به عنوان گروه‌های پروفیلاکسی همراه با درمان تحت دریافت ال- آرژنین به مدت سه روز قرار گرفتند و سپس بدون این که تزریق روزانه‌‌ی ال- آرژنین قطع شود، از روز سوم سیس‌پلاتین به مدت یک هفته تزریق شد.گروه‌های 4 و 8 به عنوان گروه‌های درمان دریافت روزانه و هم‌زمان سیس‌پلاتین و ال- آرژنین را داشتند. در روز دهم، خون‌گیری انجام شد و کلیه‌ها جهت فرایند بافت‌شناسی آماده گردیدند. یافته‌ها: هیچ یک از روش‌های تجویز ال- آرژنین در جنس ماده تفاوتی را با گروه شاهد مثبت ایجاد نکرد. اما همرا ه شدن ال- آرژنین با سیس‌پلاتین بدون پروفیلاکسی در جنس نر (گروه 4) موجب کاهش معنی‌دار سطح سرمی ازت اوره‌ی خون و کراتینین و شدت آسیب بافت کلیوی گردید (0/05 > p). وزن کلیه، همچنین در گروه 4 نسبت به گروه شاهد کاهش داشت؛ هر چند معنی‌دار نبود (0/20 = p) که نشانگر کاهش شدت آسیب است. تفاوت معنی‌داری در سطح بافتی نیتریت در بین گروه‌های نر دیده نشد، اما کاهش وزن در بین این گروه‌ها متفاوت بود و گروه‌های دریافت کننده‌ی ال- آرژنین کاهش وزن بیشتری را نسبت به گروه شاهد مثبت نشان دادند (0/05 > p). نتیجه‌گیری: تجویز ال- آرژنین به عنوان پیش‌ساز نیتریک اکسید، هم‌زمان با سیس‌پلاتین می‌تواند موجب کاهش نفروتوکسیسیتی ناشی از سیس‌پلاتین در جنس نر باشد که احتمال می‌رود از طریق اصلاح عملکرد آندوتلیوم که به وسیله‌ی سیس‌پلاتین مختل شده است، می‌باشد.