اثرات مصرف عصاره آبی گل‌گاوزبان و لیموعمانی بر فشارخون و ضربان قلب قبل و بعد از تزریق فنیل‌افرین در موش صحرایی نر

مقدمه: در طب سنتی برای معالجه و درمان بی‌نظمی ضربان قلب و تنظیم فشارخون از داروهای گیاهی گل‌گاوزبان (echium amoenum) و لیموعمانی (citrus auranti floria) استفاده می‌‌شود. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف جوشانده این گیاهان بر ضربان قلب و فشارخون در موش صحرایی نر است. روش: به 10 گروه موش صحرایی نر از طریق گاواژ به ترتیب 100 و 200 و 400 و 600 میلی‌گرم بر کیلوگرم جوشانده گل‌گاوزبان، 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم لیموعمانی و از هر یک از دوزهای گل‌گاوزبان توام با 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم لیموعمانی به مدت 6 روز خورانده شد. گروه کنترل نیز آب دریافت می‌کردند. سپس فشارخون و ضربان قلب قبل و بعد از تزریق فنیل‌افرین از طریق دم حیوان به روش غیرتهاجمی اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: مصرف جوشانده گل‌گاوزبان اثر افزایش‌دهندگی فشارخون پایه را داشت و گروه‌های دریافت کننده 400 و 600 میلی‌گرم بر کیلوگرم گل‌گاوزبان با گروه کنترل اختلاف معنی‌داری داشتند (05.0>p) و هم‌چنین این اثر افزایشی در فشارخون بالاتر (فشار بعد از تزریق فنیل‌افرین) به‌طور معنی‌داری بیشتر از فشار پایه بود (05.0>p). مصرف توام گل‌گاوزبان و لیموعمانی موجب کاهش ضربان قلب پایه و ضربان قلب بعد از تزریق فنیل‌افرین شد. بیشترین اثر مربوط به عصاره لیموعمانی و مخلوط لیموعمانی و گل‌گاوزبان با دوز 100میلی‌گرم بر کیلوگرم بود. هم‌چنین بین گروه دم‌کرده گیاهان مزبور و گروه کنترل از نظر ضربان قلب پایه اختلاف معنی‌داری وجود داشت (05.0>p). خاصیت پایین‌آورندگی ضربان قلب این عصاره‌ها بیش از خاصیت پایین‌آورندگی فنیل‌افرین با دوز 688.6 میلی‌گرم بر کیلوگرم بود (05.0>p). نتیجه‌گیری: گل‌گاوزبان دارای اثر افزایش‌دهندگی فشارخون به‌ویژه در فشاربالا است، بنابراین در فشارخون بالا توصیه نمی‌شود و هم‌چنین مصرف دم‌کرده لیموعمانی و مخلوط آن با گل‌گاوزبان برای کاهش ضربان قلب پیشنهاد می‌گردد.