بررسی مهمترین عوامل موثر بر شاخص های تن سنجی نوزادان شهرستان بجنورد در سال 1380

مقدمه: عوامل موثر بر رشد جنین و فراسنج های تن سنجی نوزادان در جوامع مختلف متفاوت بوده و در شرایط مختلف بیولوژیکی محیطی و فرهنگی تغییر می کند. لذا شناسایی عوامل موثر بر رشد جنین در هر جامعه ای دارای اهمیت است و می تواند کمک موثری به تضمین بهداشت و سلامت مادر و کودک نماید. هدف: بررسی توصیفی تحلیلی حاضر با هدف تعیین مهم ترین عوامل موثر بر شاخص های تن سنجی نوزادان شهرستان بجنورد انجام شده است. روش: در این بررسی تعداد 566 مادر و نوزاد در سال 1380 مطالعه شدند. متغیرهای وابسته 4 شاخص تن سنجی شامل وزن برای سن،‌ قد برای سن، وزن برای قد و دور سر برای سن می باشند و متغیرهای مستقل این بررسی شامل جنس نوزاد،‌ سن داخل رحمی نوزاد،‌ رتبه تولد،‌ فاصله از تولد قبلی،‌ سابقه سقط یا مرده زایی،‌ خواسته یا ناخواسته بودن نوزاد،‌ سن مادر،‌ وزن نزدیک زایمان مادر، قد مادر،‌ زمان آگاهی مادر از بارداری،‌ آگاهی‌، نگرش و عملکرد تغذیه ای مادر در دوران بارداری، محل سکونت خانواده، تعداد افراد خانوار و شغل و سواد والدین می باشند. پس از گردآوری داده ها به دو روش مشاهده و مصاحبه حضوری با مادر با روش های تحلیل یک متغیره تاثیر متغیرهای مستقل بر شاخص های تن سنجی ارزیابی شدند در بررسی تاثیر متغیرهای مستقل بر شاخص وزن برای سن تنها سه متغیر جنس نوزاد، قد مادر و شغل پدر دارای تاثیر معنی داری بر این شاخص بودند. بنابراین در تحلیل چند متغیره داده ها سه متغیر مستقل اخیر وارد رگرسیون لجستیک شدند تا تاثیر هم زمان آنان بر شاخص وزن برای سن بررسی گردد. برای شاخص های قد و دور سر برای سن و قد برای وزن نیز به همین ترتیب تغییرات معنی دار حاصل از تحلیل یک متغیره داده ها شناسایی شده و این متغیرها به منظور تعیین موثرترین آنها وارد مدل رگرسیون لجستیک شدند.یافته ها: نتایج حاصله نشان داد با وجود اثر هم زمان متغیرهای موثر بر وضع تغذیه وزن برای سن،‌ قد مادر دارای بیشترین تاثیر معنی دار روی این شاخص بود.(p=0/033) به طوری که نسبت شانس ابتلا به سو تغذیه وزن برای سن در نوزادانی که قد مادران آنها کمتر از 150 سانتی متر است 5/5 برابر نوزادانی می باشد که قد مادران آنها 150 سانتی متر یا بیشتر است. همچنین متغیرهای وزن نزدیک زایمان مادر (p=0/037) و نگرش تغذیه ای مادر (p=0/044) بر سوء تغذیه قد برای سن، متغیرهای جنس نوزاد (p=0/004)و عملکرد تغذیه ای مادر(p=0/03) بر سوء تغذیه وزن برای قد و متغیرهای قد مادر(p=0/014) و سن مادر (p=0/006) بر سوء تغذیه دور سر برای سن نوزاد دارای کمترین سطح معنی داری بودند. نتیجه گیری: مهم ترین عوامل موثر بر وضع تغذیه نوزادان درمیان متغیرهای مستقل مربوط به مادر می باشد.