اثر گیاه خرزهره، دانه فلفل، پودر بادام و روغن کرچک بر روی گونه های انگل جلدی لیشمانیا در شرایط آزمایشگاهی و تاثیر آن بر روند ایجاد ضایعه در موش سوری

چکیدهزمینه و هدف: لیشمانیوزیس بیماری انگلی است که توسط گونه های مختلف لیشمانیا در انسان ،گوشتخواران و جوندگان بروز می کند. در ایران، گونه های لیشمانیا عامل لیشمانیوزیس جلدی است که از نواحی مختلف از جمله استان اصفهان به دفعات گزارش گردیده است. این مطالعه به منظور ارزیابی اثر ترکیب گیاهی خرزهره، دانه فلفل، پودر بادام و روغن کرچک بر ضایعه جلدی ناشی از گونه های لیشمانیا در شرایط آزمایشگاهی و تاثیر آن بر روند ایجاد ضایعه در موش سوری انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه که از نوع تجربی (repeated) بود، از ضایعات جلدی 10 نفر از افراد مبتلا به صورت تصادفی نمونه برداری شد. از 3 مورد آلوده به گونه های لیشمانیا (30درصد) در محیط کشت حاوی سرم جنین گاو 10 درصد پروماستیگوت تهیه شد. سپس اثر ترکیب گیاهی (برگ گیاه خرزهره، دانه فلفل، پودر بادام و روغن کرچک، 10 میکرولیتر) حاصل از جوشانده صاف شده برگ و تکه های نازک ساقه گیاه خرزهره به اضافه پودر مغز بادام، دانه کرچک و فلفل بر تکثیر انگل در محیط کشت حاوی پروماستیگوت های لیشمانیا (104×5 در میکرولیتر) و سرم جنین گاو (10درصد) با 3 تکرار و در حضور شاهد مطالعه گردید. در هفته چهارم 2/0 میلی لیتر از رقت های تهیه شده از پروماستیگوت های لیشمانیا گروه های تیمار و شاهد غنی شده در محیط در قاعده دم موش های سوری در گروه های تیمار (6 عدد) و شاهد (2 عدد) تلقیح شد و وسعت ضایعه جلدی تا 7 هفته مطالعه گردید. در خصوص ارزیابی اثر ترکیب گیاهی بر رشد کمی ضایعه جلدی از آزمون t استفاده گردید. یافته‌ها: از نظر کمی، تعداد پروماستیگوت های انگل لیشمانیا در مواجهه با ترکیب گیاهی در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافته بودند. مطالعه ضایعه جلدی در قاعده دم موش های سوری تحت بررسی نیز بیانگر تاثیر معنی دار ترکیب گیاهی بر روند تشکیل زخم و ندول جلدی در قاعده دم موش های تیمار در مقایسه با گروه شاهد بود.نتیجه‌گیری: ارزیابی اثر این ترکیب گیاهی بر رشد انگل در شرایط آزمایشگاهی و در تلقیح به موش سوری بیانگر تاثیر مثبت آن بر لیشمانیا و روند تشکیل زخم بود. توصیه می شود تحقیقات تکمیلی در خصوص سایر جنبه های داروشناسی این ترکیب گیاهی انجام شود. کلمات کلیدی: خرزهره، لیشمانیا، پروماستیگوت، ایران