اثر پاندمی کووید 19 بر خدمات پیشگیری و مدیریت بیماری‌های غیر واگیر در نظام مراقبت های اولیه سلامت ایران

زمینه و هدف:  پاندمی بیماری کووید-19 اختلال قابل توجهی در ارائه خدمات پیشگیری و مدیریت بیماری های غیر واگیر در بسیاری کشورها ایجاد نموده است و بیم آن می رود که این اختلال، بروز عوارض این بیماری ها در طولانی مدت را درپی داشته باشد؛ این مطالعه با هدف تحلیل کمی وضعیت برخی خدمات پیشگیری و مدیریت بیماری های غیر واگیر در نظام مراقبت های اولیه سلامت ایران در پاندمی کووید-19  انجام شده است.مواد و روش ها: در این پژوهش، داده های جاری تعداد 8 خدمت مربوط به پیشگیری و مدیریت بیماری های غیر واگیر موجود در سامانه یکپارچه بهداشت (سیب) طی مدت 10 ماهه پس از بروز همه گیری کووید-19 بررسی و با بازه زمانی مشابه سال گذشته مقایسه شد. یافته‌ها: خدمات پیشگیری و مدیریت بیماری های غیر واگیر در مقایسه با بازه مشابه سال گذشته به طور متوسط 18/89 درصد کاهش داشته است؛ این کاهش در ابتدای دوره همه گیری بسیار شدیدتر (تا 75 درصد در برخی خدمات) و در خدمات ارائه شده توسط پزشک، بیش از خدمات ارائه شده توسط غیر پزشک بوده است. همچنین در بررسی سیر خدمات انتخاب شده طی این دوره پس از دوره کاهش اولیه، سیر جبران تدریجی مشهود است.نتیجه‌گیری: اثر همه گیری کووید-19 بر خدمات پیشگیری و مدیریت بیماری های غیر واگیر در نظام مراقبت های اولیه سلامت ایران نیز همانند سایر مناطق درگیر در پاندمی قابل توجه بوده است و هرچند در خصوص برخی خدمات، سیر جبرانی امید بخش بوده است، برای احیای برخی دیگر از برنامه  ها، توجه و تلاش بیشتری مورد نیاز است.

the effect of covid-19 pandemic on non-communicable disease prevention and management services in the primary health care system of iran

background and aim: covid-19 pandemic has caused significant disruptions in the provision of non-communicable disease prevention and management services in many countries and there is a concern that this disorder will lead to long-term complications of these diseases; this study aimed to quantitatively analyze the status of some prevention and management services of non-communicable diseases in the primary health care system of iran during the covid-19 pandemic.materials and methods: in this study, the routine data of 8 services related to the prevention and management of non-communicable diseases in the integrated electronic health record system (sib) within 10 months after the outbreak of covid-19 were compared to the same period last year.results: non-communicable disease prevention and management services have decreased by an average of 18.89% compared to the same period last year; this decrease was much more severe at the beginning of the epidemic period (up to 75% in some services) and more in the services provided by physicians than in the services provided by non-physicians. also, observation of the course of selected services during this period showed that after the initial reduction of services, a process of gradual compensation is evident.conclusion: like other areas involved in the pandemic, the effect of the covid-19 epidemic on non-communicable disease prevention and management services in the primary health care system of iran, has been significant and although partial compensation of some services is promising, more attention and effort is needed to revive the other programs.