کارآیی مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری مراحل تغییر به منظور ترک سیگار در بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های دندانپزشکی

  زمینه و هدف: ارتباط مستمر بیماران با دندانپزشکان، توانایی تشخیص عوارض اولیه مصرف تنباکو بر سلامت دهان و سلامت عمومی بدن، کلینیک‌های دندانپزشکی را تبدیل به بستری مناسب برای ارایه مشاوره‌های ترک سیگار کرده است. هدف از این مطالعه تعیین کارآیی مداخله آموزشی بر ترک سیگار در بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های دندانپزشکی با کاربرد مدل مراحل تغییر بود.   روش‌ بررسی : مطالعه حاضر یک پژوهش شبه تجربی بود که در سال 1392 انجام شد. 40 بیمار سیگاری در درمانگاه‌های تخصصی در هر یک از گروه‌های مداخله و مقایسه پرسشنامه خود ایفای شامل سوالات عمومی و دموگرافیک، مراحل تغییر، فرآیندهای تغییر، خودکارآمدی، توازن تصمیم‌گیری قبل و بعد از 6 ماه آموزش را تکمیل کردند. گروه مداخله 2 جلسه آموزشی به شیوه بحث گروهی به مدت 60 دقیقه را دریافت کرد. داده‌ها با آزمون‌های آماری کای اسکوئر، تی زوجی و مستقل، من ویتنی و ویلکاکسون آنالیز شدند.   یافته‌ها: از حیث توزیع بیماران در مراحل تغییر (پیش تفکر، تفکر و آمادگی) بین گروه‌های مداخله (5/42، 35 و 5/22 %) و مقایسه (5/37، 35 و 5/27%) قبل از آموزش اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (55/0= p ). پس از آموزش در گروه مداخله به ترتیب 20 و 10 درصد بیماران مراحل اجرا و نگهداشت ترک سیگار را گزارش کردند (001/0> p ). بعد از آموزش شاهد افزایش میانگین سازه فرایندهای تجربی، فرایندهای رفتاری، منافع و خودکارآمدی و کاهش میانگین سازه هزینه‌ها در گروه مداخله بودیم (001/0> p ) .   نتیجه‌گیری : یافته‌ها نشانگر اثربخشی آموزش با استفاده از مدل مراحل تغییر در افزایش موارد ترک سیگار بیماران بود. لذا آشنایی دندانپزشکان با آموزش در قالب مدل مراحل تغییر به منظور ترک سیگار توصیه می‌شود.