شناسایی و تعیین توالی ژنوتیپ ‌های ایزوله ‌های اکینوکوکوس گرانولوزوس در سگ ‌های ولگرد با استفاده از ژن Cox1 در ایلام، غرب ایران

مقدمه: هیداتیدوزیس یکی از بیماری های مشترک انگلی بین انسان و حیوان و از رده سستودها با انتشار جهانی است. بیماری از دو بعد بهداشت عمومی و خسارت های اقتصادی دارای اهمیت فراوانی می باشد. این انگل تنوع ژنتیکی بسیار بالایی دارد و شامل کمپلکسی از ژنوتیپ های مختلف است. معمولاً در مناطق آندمیک از لحاظ بیولوژی، تنوع ژنتیکی نسبتاً زیادی در انگل وجود دارد که بر چرخه زندگی انگل، مسیرهای انتقال، بیماری زایی، آنتی ژنیسیتی، ایمنی زایی، پاسخ به داروها، همه گیر شناسی و کنترل این بیماری تاثیرگذار است. این مطالعه با هدف بررسی تنوع ژنوتیپی انگل اکینوکوکوس گرانولوزوس در ایزوله های سگ های ولگرد در شهرستان ایلام در غرب ایران انجام شد.مواد و روش ها: انگل بالغ از روده کوچک سگ های ولگرد جمع آوری شد. پس از استخراج dna، نواحیmitdna-cox1 با pcr تکثیر و محصولات pcr با روش pcr-rflp با دو آنزیم alu1 وhpaii آنالیز شدند. برای تایید نتایج pcr-rflp تعدادی از محصولات pcr تعیین سکانس شدند. با استفاده از نرم افزار mega6 آنالیز انجام شد.یافته های پژوهش: از مجموع 75 نمونه سگ، تعداد 20 نمونه(66/26 درصد) به انگل اکینوکوکوس گرانولوزوس آلوده بودند. اندازه قطعات تکثیر یافته با cox1تمام ایزوله ها در pcr دارای باندهای مشابه و برابر bp450 بود. الــگو قطعـــات حـــاصل از pcr-rflp با آنزیم alu1 دو قطعه 175 و 275 و با آنزیم hpaii 265 و 185 جفت باز به دست آمد. بر اساس نتایج pcr-rflp و تعیین توالی همه ایزوله های سگ ژنوتیپ های مشابهی نشان دادند. آنالیزهای مولکولی و فیلوژنتیکی مشخص کرد که این ژنوتیپ ها با موارد ثبت شده در بانک ژن جهانی 100-99 درصد مشابهت و هم پوشانی داشتند.بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که تشابه بین اندازه قطعات باندهای dnaاکینوکوکوس گرانولوزوس در ایزوله های سگ با روش های pcr-rflp و تعیین توالی وجود دارد که بیانگر وجود ژنوتیپ های متشابه انگل در منطقه ایلام است و حداقل یک ژنوتیپ از انگل حضور دارد که متعلق به کمپلکس اکینوکوکوس گرانولوزوس سنسو استریکتو(g1-g3) می باشد. این مطالعه دارای اهمیت بهداشی و محیطی است زیرا بیماری خاستگاه حیوانی دارد و محیط پیرامون انسان را آلوده می سازند. این اطلاعات دلیلی بر اهمیت کنترل همه گیر شناسانه و پیشگیری در بخش های پزشکی و دام پزشکی می باشد.